بسم الله الرحمن الرحیم
*گزارش سفر حج عمره *
جَعَلَ اللّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِّلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلاَئِدَ ذَلِكَ لِتَعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَأَنَّ اللّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۹۷﴾
(سوره مائده ، آیه 97)
خدا کعبه را خانه حرام قرارداد( وحرمت آن را واجب نمود) برای نگهبانی ( ایمان واتّحاداسلام واتّفاق ملّت وحفظ مصالح دین و دنیای مسلمین ) ونیز ماه حرام را حرمت داد ( برای آسایش ازجنگ وترک کارزار) ونیز هدّی وقلاوید را ( یعنی قربانی نشانه دار وبی نشانه را ) قرارداد تا بدانید که خدا به هرچه درآسمان وزمین است آگاه است وخدا به همه چیزداناست .
وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَن لَّا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ ﴿۲۶﴾وَأَذِّن فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجَالًا وَعَلَى كُلِّ ضَامِرٍ يَأْتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ ﴿۲۷﴾
( سوره حج ، آیه 26 و27)
ویاد آور ای رسول که ما ابراهیم را درآن بیت الحرام تمکین دادیم تا با من هیچ کس را شریک وانباز نگیرد ( وبه اخلاص کامل مرا پرستش کند ) وبه او وحی کردیم که خانه مرا برای طواف حاجیان ونمازگزاران ورکوع وسجودکنندگان ( ازلوث بتان وبت پرستان ) پاک وپاکیزه دارو( ای رسول ما ) مردم را اداء مناسک حجّ اعلام کن تا خلق پیاده وسواره وازهر راه دور به سوی توجمع آیند ( و آنجا کانون اجتماع خدا پرستان شود وکنگرهء وحدت اهل ایمان گردد ومجمع طوایف مختلف بشر ومرکزنشروتبلیغ حقایق توحید و معارف الهی وبسیار منافع دنیوی واخروی دیگر گردد) .
حج : درلغت وفرهنگ
1 ـ حج : آخرین پلّه های نردبان وارتقاء به کمال انسانی .
2 ـ حج : آزمایشگاه آدم سازی برای نیل به اطمینان ویقین
3 ـ حج : جالبترین مکتب تهذیب نفوس
4 ـ حج : بالاترین حجّت برای درک آیات الهی ومعارف اسلامی
5 ـ حج : چون وچراها را درراه کمال برمی دارد وآنچنان را آنچنان تر می کند.
6 ـ حج : اظهار ذلّت وفروتنی درمقابل خالق
7 ـ حج : زبان گویای تاریخ حکومتهای جهان
مقدمه
جمال کعبه چنان می دواندم به نشاط که خارهای مغیلان حریرمی ماند
تشرّف به مکهّ معظّمه وزیارت تربت پاک پیامبر گرامی اسلام وائمه مظلوم بقیع وخاصّه زهرا مرضیه علیها السلاممظلومه همیشه تاریخ ، آرزوی هرفرد مسلمان به ویژه دوستداران ولایت واهل بیت عصمت وطهارت می باشد. واین تشرّف اصولاً سیری ناپذیراست وهرچند انسان بیشتر توفیق درک این سفرروحانی را داشته باشد تشنه تر است وهرباربیشتر ازدفعه قبل به اسرارونکاتی پی می برد که همه آموزنده وبرای اوناگفتنی بوده است .
طبیعتاً این میل وآرزوی درونی دروجود اعضای هیات علمی ، مدیران وپرسنل دانشگاه علوم وصنایع دفاعی نیز موج می زند وبراین اساس وخواست فطری وازآنجا که معمولاً این قبیل سفرهای روحانی تاثیربه سزایی درتکوین وتکمیل شخصیّت افراد داشته وحداقل تا زمانی مسیرفکری وزنـدگـی آنان را درجهت معقول هدایت می نماید وازطرفی با توجهّ به موقعیّت خاص این دانشگاه که فارغ التحصیلان آن نقش اساسی درصنایع دفاعی کشور ونهایتاً حفظ حدود وثغورمملکت درمقابل شبیخون اجانب را برعهده دارند ، اثروجودی معنوی این سفر بیشتر احساس می شود.
حضرت حجه الاسلام والمسلمین حاج آقا سیّد مهدی ابطحی ریاست محترم عقیدتی سیاسی دانشگاه اقداماتی را ازطریق سازمان حج وزیارت برای اخذ سهمیه ای برای تشرّف به مکهّ معظمّه وانجام مناسک حج عمره مفرده ازمدّتهاقبل شروع که خوشبختانه با لطف خداوند بزرگ ونیّت صدق ایشان ودرنتیجه آه ودعاهای شبانه مشتاقان این سفرفیض بخش اقدامات ایشان مؤثرواقع شد وبا همکاری ومساعدت برادرمحترم حاج آقا حسین رضائی ریاست سازمان حج وزیارت که امید است درپیشگاه خداوند مناّن ماجورباشند تعداد هفتاد سهمیه به دانشگاه اختصاص داده شد که سهمیّه ها توزیع وافراد با لطف بیشمارخداوند به کاروان شماره 13370به مدیریت آقای حاج علی چلونگرمعرفی شدند.
این زمان است که دیگر افراد سرازپا نمی شناسند وبرای دیداربیت معبود وسرسپاری به آستان ملکوتی پیامبرگرامی اسلامعلیه السلامدقیقه شماری می کنند مراحل تکمیل پرونده وارسال مدارک با سرعت وبی صبری هرچه تمامتر انجام می شود. هرکسی برای تحویل مدارک لازم بردیگری سبقت می گیرد که این سبقت گیری چون درجهت اعتلای روحی وتعالی انسانی است ، کارخوب وپسندیده ای است .
بالاخره با پیگیرهای مصرّانه حاج آقا ابطحی وزحمات بیدریغ برادرمان ابراهیم فیروزمند وچندبار رفت وبرگشت به تهران ومراجعه به سازمان حج وزیارت تهران واداره کلّ حج وزیارت استان پرونده ها تکمیل وتاریخ دقیق اعزام 25/4/76 اعلام شد.
همه درتـدارک مقـدّمـات سفـروتهیه وصیت نامه وخداحافظی ازفامیل ودوستان وهمکاران وتهیّه زادوراحله راه می شویم . دانشگاه وضعیّت عجبیبی دارد واکثریت قریب به اتفاق معاونان ومدیران وسرپرستان عازم این سفرروحانی هستند وبرای روز موعود دقیقه شماری می شود.
ازطرفی باتوجهّ به قطعیّت یافتن این سفر ، مسئولان کاروان برای آشنایی زائران که حدود 236 نفرهستند جلسات توجیهی درروزهای جمعه 6/4/76 وجمعه 20/4/76 درحسینه جواد الائمه اصفهان ( چهارراه شکرشکن ) با حضوراکثریّت زانران وحاج آقا ملکیان روحانی کاروان وروحانی معین تشکیل می شود. دراین جلسات ضمن برشمردن فضیلت این سفرروحانی همگان به تقوای الهی واستفاده ازرحمت به دست آمده برای خودسازی ودرک فیض ، دعوت می شوند. آیات قرآن شریف درمورد حج وحقیقت آن ، احادیث گهربارپیامبرعلیه السلاموائمه معصومین به گوش زائران می رسد وخود اهمیّت این سفررا صدچندان می کند. مدیرومعاون کاروان وظایف ومسؤولیتّهای خود وزائران را برمی شمرند.توجیه می شود که زائران ازاموری که جنبه وهن داردشدیداً احترازنمایند. زیرا این زائران تک تک سفیران جمهوری اسلامی هستند که باید حرکات ورفتارآنان برای دیگر ملّتها وکشورها الگو ونمونه باشد.
کتـاب منـاسک حج وکتب ادعیّه ای که دراین زمینه ها تهیّه شده و برای زائران ازنظردولت عربستان مشکل سازنیست ، بین زائران توزیع می شود. همه اکثریّت با ولع خاص برای خرید سبقت می گیرند. واقعاً ازهمین آغازآثارمعنویّت پیداست که امیداست استمرارداشته باشد.
روز جمعه 20/4/76
طبق قرارودعوت قبلی کلیّه مدیران کاروانها از زائران خود ، جلسه مشترکی جهت تبیین مناسک حج با همّت برادرشادی مدیرکلّ محترم حج وزیارت استان اصفهان درسالن نیلفروش زاده دانشگاه اصفهان ازساعت 8 صبح تشکیل گردید.
دراین جلسه ضمن خیرمقدم به حاضرین ، حجه الاسلام والمسلمین حاج سیّد مجتبی میردامادی پیرامون فلسفه حج ولطفی که خداوند به حال زائران خانه خودداشته ودارد که نمونه آن درک فیض این سفرروحانی وسیله حاضرین درجلسه است بیانات مبسوطی ایراد وبه همگان توصیه نمودند که شؤون شیعیان را دربرابربرادران اهل تسنن درشهرهای مکّه ومدینه حفظ وازهرگونه عملی که موجبخشم ـ بیزاری ووهن آنان گرددجداً خودداری نمایند.
درهمین جلسه برادر حاج علی چلونگر امورمربوط به دریافت بلیط ، کارت پرواز ، تحویل بارودیگرمسائل مربوط به کارهای عملی این سفرپرفیض را توضیح دادند که مورد استقبال واقع شد.
نکته ای که باعث نگرانی می شود اختصاص پرواز روز 25/4/76 به کاروانی دیگر است که افراد این کاروان را جداً متاثرکرد. زیرا همه انتظاردارند که درایّام ولادت فرخنده پیامبرگرامی اسلام علیه السلاموهفته وحدت که از 12 الی 17 ربیع الاول است درمدینه منوّرهحضورداشته وفیض ببرند ولی چه می شود کرد ؟ العبد یدبروالله یقدر
سرنوشت ، تقدیر، مشیّت وخواست الهی چیزدیگری است که با آن نمی توان برخورد نمود. به هرحال بازهم با پیگیری حاج آقا ابطحی ومساعدت مدیرکلّ محترم حج وزیارت استان تاریخ مسافرت به طورقطعی 8/5/76 تعیین گردید. همگان با اشتیاق منتظرفرارسیدن روزموعود هستند. آنچه بازهم دراینجا قابل ذکراست اینکه حاج آقا ابطحی ریاست عقیدتی سیاسی دانشگاه وحاج آقا حسین رضائی ریاست سازمان وبرادرشادی مدیرکلّ محترم حج وزیارت استان وسیله ای بیش نبودند. وسیله ای که خداوند با لطف عمیم خودفراهم ساخته بودکه مقّدمات این کاررا آماده کنند. خداوند خیرشان دهاد!
روز سه شنبه 7/5/76
ساعت 7 بعدازظهر به ملاقات استادبزرگ اخلاق ، حضرت آیه ا... مظاهری ریاست محترم حوزه علمیّه اصفهان رفتیم . ابتدا آقای ابطحی ازدرک محضرآیه ا... مظاهری اظهارخوشبختی نمودند وپیشینه اقدام جهت تامین سهمیه حج را که بیشتر بعد معنوی دارد ، مطرح کردند. ایشان گفتند : علّت انتخاب این زمان به خاطرفصل تعطیلی دانشگاه است ومطمئناً نصایح شما برای ما می تواند به معنویّت این سفربیفزاید وما را به بعد معنوی معطوف نماید. ایشان به تغییر ریاست دانشگاه علوم وصنایع دفاعی اشاره نمودند. ساعت 10/7 بعدازظهر آیه ا... مظاهری به اهمیّت این سفرروحانی اشاره کرده واز آقای ابطحی که واسطه این فیض شدند تشکّرکردند. ایشان ازملاقات زائران خانه خدا ، خدای را سپاس گفتند وفرمودند : تغییرریاست بحث دیگری دارد واظهار امیدواری کردند که هرچه بیشتر درجهت اسلامی شدن دانشگاهها تلاش گردد وآرزوی موفقّیت برای دکترصابری مقدم نمودند.
معظّم له به اهمیّت این مسافرت اشاره کرده وگفتند: باید قدراین نعمت را بدانید . ایشان توصیه کردند باید رابطه با خدا را محکم کنید. رابطه با واسطه فیض خدا باید بالا باشد، شکراین نعمت را خیلی داشته باشید ، بهترین حالات بریدن از غیر خدا وپیوستن به خدا است . این همه عرفان وحال تجّلی ، بریدن ازهمه چیزوهمه کس است ووصل شدن به معدن نعمتها که انسان به جایی رسد که جزخدا کسی دردلش نباشد وآن مقام تجلّی وسیروسلوک است ومقام تدلّی است . ازهمین الان شروع کنید. ایشان به فلسفه واسرارحج ، به موقع زمان احرام وتوجّه به خدا اشاره کردند . مساله عرفانی احرام مهم است . پوشیدن لباس احرام ، گفتن لبیک ، پشت کردن به همه چیزبه جزخداست . توسّل به بقیع به عنوان واسطه فیض مهم است . دراحرام همه چیزفدای خداست . درهرعملی ازاعمال حج سرعبدخدابودن نهفته است .بهترین سوغات بنده برگشتن به خدا است . ما بنده هواوهوس هستیم ، باید تلاش کنیم تا بنده خدا باشیم ازهمه این هواها ، منیّت ها که ازهربتی بدتراست دوری کنیم . رفتن به مکّه یعنی شکستن بت ها.تلاش کنید که دراین مدّت با خدا باشید. خانه خدا مثل کهربا دلهای آگاه را می رباید. باید شما علی وار بت بشکنید . بتهای درون را بشکنید . هرشب یک بت را بشکنید . شما دانشگاهیان ازخواص هستید وباید حداقل دوسه بت را بشکنید وبازگردید.بقیع برای مردان وحضرت زهراعلیها السلامبرای زنان الگوی بت شکنی است . توسّل به زهرای مرضیه داشته باشیم که با دلی پربرگردید. مرتبه ضعیف بندگی عبودیّت است ومرحله عبودیّت درتشهّدمقدم برنبوّت است . درتشهّد نیزسیرعبودیّت وجوددارد.
درپایان برای همگان آرزوی موفقیّت کردند . 25/7 بعدازظهر.
روزچهارشنبه 8/5/76
ساعت 5/6 بعدازظهر طبق قرارقبلی تعدادی از زائران کاروان درمحلّ پارک آیینه خانهروبروی نهضت سواد آموزی برای انتقال به فرودگاه ، وسیله اتوبوسهایی که تدارک دیده شده بود حضوریافتند. واقعاً صحنه عجیبی است که دل هرانسان شیردلی را آب می کند. به خصوص وداع پدرومادربا فرزندان ، آن هم فرزندان خردسال به ویژه دختران خردسال که خیلی شیرین زبانند. همگان گریه می کردندبرخی به خاطردوری موقت از عزیزان ، عدّهای به خاطرعدم درک فیض این سفرروحانی وغبطه برای کسانی که عازم بودند به هرحال کاروان در میان حالتی بین شادی وغم به سمت فرودگاه حرکت کرد. البته عدّهای نیزباوسیله شخصی به فرودگاه آمدند.حدود ساعت 5/8 الی 9 نمازدرمسجد فرودگاه اقامه شد وبقیه افرادی که گذرنامه ها را نگرفته بودند آنها را دریافت ودراینجا آخرین مرحله وداع با نزدیکانی است که درفرودگاه حضورداشتند. ساکهای متعدد ازقرنطینه اوّلیه با ملاحظه گذرنامه گذشت ، وارد قسمت کنترل شدیم . همه دلهره داشتند به خصوص آنانی که سفراوّلشان بود. ساکها بررسی واجازه ورود داده شد. واقعاً دراین دنیا هم برخی ازجاها درمقیاسی بسیارکوچک نشان ازقیامت دارد مثل سالن فرودگاه و... که کسی به کسی نیست همه درگیرکارخودشان هستند. دراین وانفسا برای چند دقیقه ای برق کلّ فرودگاه نیزخاموش ، ومزید برعلّت تاخیرپروازشد.
بالاخره پس ازبازبینی چمدانها وساکها وصدورکارت پرواز باکنترل بلیط ها وچند دقیقه ای معطلی درهوایپما راس ساعت 45/10 بعدازظهر این عقاب آهنین که زاییده بلند پروازی وفکربشراست به پرواز درآمد وبا شکافتن هوا به سوی کعبه مقصود ازطریق شیراز حرکت کرد. حدود ساعت 5/1 بامداد روز پنجشنبه 9/5/76 هواپیما درفرودگاه عظیم وبین المللی جدّه به زمین نشست وپس ازچند دقیقه با اتوبوس مسافرین را به سالن هدایت کردند. کنترل گذرنامه با کامپیوتر تقریباً وقت گیر بود. ساکها و چمدانها رسید. هرکسی برای تحویل بارخود بردیگران سبقت می گرفت تا بالاخره پس ازکنترل گذرنامه وبازدید ساکها وسیله سعودیها که برخلاف انتظار بسیارخوب ومحبّت آمیزبود به سوی اتوبوسهای متعدد کاروان که خاص انتقال زائران به مدینه منوّره اجاره شده بود حرکت که دراینجا نیز متاسفانه حدود 5/1 ساعت دراتوبوس مستقربودیم که اگر اتوبوسهای جدید با سیستم خنک کننده مجهز نبود معلوم نبود کسی دراین هوای شرجی جدّه جان سالم به دربرد.
روز پنجشنبه 9/5/76
حدود ساعت 3 بامداد اتوبوسها که به ترتیب وسیله سرنشینان خاص تکمیل می شد به سوی مدینه حرکت کرد.واقعاً جـاده هـا چند بانده وعالی بود ، اتوبانها برخلاف اتوبانهای ایران صاف وبدون کوچکترین دست اندازی بود درصورتی که اتوبان قم ـ تهران که جزو اوّلین اتوبانهاست بی شباهت به جاده های بمباران شده جنگ جهانی دوم نیست ـ ترددزیاد ازلحاظ توناژ وظرفیت ها کنترل نمی شود. به جاده های احداث شده با این هزینه های گزاف نمی رسند ونتیجه راههایی است که می بینیم ! ـ پس از 2 ساعت رانندگی درمحلّی برای اقامه نماز وصرف چای ونوشابه ، اتوبوسها توقف کردند. متاسفانه دستشویی ها فاقد آب وفوق العاده کثیف بود. متاسفانه دولت سعودی دراین زمینه ها سرمایه گذاری لازم را نمی کند. درصورتی که دراین قبیل موارد اثرتبلیغی موضوع خیلی بالاترومؤثرتراست . همه زائران به ویژه خواهران وعلی الخصوص خواهران سالمند ازاین بابت درناراحتی بودند ، آخرمحدودیّت آنان بیش از آقایان است وباید دراینجا هم چون دیگر موارد زنان بیشترین فشار را تحمّلکنند!
به هرجان کندنی بود آبی تهیه ، وضویی گرفته شد ونمازی اقامه گردید که امید است مورد قبول واقع شود. باید اشاره کنم با وضع بی آبی ونیاز زائران به دستشویی ، نوشابه وچایی که ارائه شد خیلی مطلوب نبود وبرناراحتی ها می افزود . ازیک طرف تشنگی وهوای گرم ونوشابه سرد چیزبسیارمطلوبی است ازطرفی نبودن آب ومشکل دستشویی ! توخود حدیث مفصل بخوان ازاین مجمل !
اتوبوسها درساعت 5/5 حرکت مجدد راشروع کردند . درداخل اتوبوسها هوا مطلوب بود. با موزوپرتقال افراد پذیرایی شدند. صبحانه نیزتحویل شد . درمجموع سازمان حج وزیارت نسبتاً خوب هزینه می کند وزائران ما ازاین بابت ازخوش اقبال ترین زائران کشورهای اسلامی هستند.
اتوبوس غرش کنان پیش می رود. جاده ها عریض وکم تردد وجان می دهد برای سرعت بخصوص برای رانندگان جوان و نمی دانم آیا محدودّیتی برای سرعت دررانندگی درعربستان هست یا خیر ؟ ولی می دانم برخلاف کشورما درمقابل تصادفات رانندگی وخصوصاً آنان که منجربـه مرگ شود ، خیلی شدّت عمل نشان می دهند. مسافرین دراثرخستگی روز عدّه ای خواب بودند وبرخی نجوا می کردند وبالاخره هشیار هشیار نداشتیم . ساعت 8 صبح به جوارشهر مقدّس مدینه رسیدیم . درداخل اتوبوس شماره 2 حاج آقا ابطحی ریاست محترم عقیدتی سیاسی دانشگاه پیرامون شهر مدینه واماکن مقدّسه آن توضیحاتی دادند وهمگان را به رعایت اصولی که موجب وهن برادران سنّی نشود توصیه وبرای استفاده معنوی هرچه بیشتر تذکراتی دادند. دقیقاً ساعت 5/8 صبح به وقت تهران زائران اتوبوسها درب هتل قصرالدخیل پیاده شدند.
مدیرثابت هتل که مردمیان سال مؤدبی است وطبیعت این کار نیزدرشیوه برخورد بی تاثیرنمی باشد ، افراد را برای صرف صبحانه ـ شیرـ چای ـ کره ومربا به سالن پذیرایی راهنمایی می کرد که این کاربرای عده ای که گرسنه بودند، خیلی لازم ومطلوب بود. افرادی که به هرقیمتی هرچه برایشان می گذارند می خورند مثل اینکه مال کافرحربی است !! پسازصرف صبحانه کلیدها تحویل شد . ساعتی پس ازتحویل کلیه زائران برای آشنایی با وظایف ورهنمودهایی که هم ازلحاظ بهداشتی وهم اعتقادی واجتماعی لازم بود درسالن اجتماعات فراخوانده شدند. مدیرثابت هتل ، مدیرکاروان وروحانی اصلی کاروان تذکرات خوبی را در زمینه های مختلف دادند. به ویژه دربرخورد با برادران سنی وعدم انجام حرکاتی که موجب وهن مسلمانان وباعث بدنام شدن شیعیان است .
پس ازاتمام تذکرات ، زائران راهی دیداربا امامان وپیروان حقیقت دربقیع شدند خدا لعنت کند خاندان آل سعود را که همه مظاهر فرهنگی درشهرمدینه را که قدمت 1400 ساله داشت من جمله محله بنی هاشم را ازبین بردند وتصمیم دارند بقیع را نیزبه گونه ای تغییردهند که دیگرآثاری ازقبورپاک ونورانی امامان معصوم شیعه وپیروان وصحابه ویاران پیامبرعلیه السلام وحضرت علی باقی نماند. منظره بقیع تکان دهنده است . این همه بی حرمتی قابل تحمل نیست .این همه کج دهنی به فرهنگ شیعه وانهدام آثارارزشمند دینی وفرهنگی شیعه گناهی است نابخشودنی که بالاخره تاریخ قضاوت خود را خواهد کرد.
دولت سعودی اصرارعجیبی دارد که همه آثاراسلامی وبخصوص آنچه رنگ مذهب شیعه را دارد محوکند. این حکومت با هرچه فرهنگ است ،دشمنی دیرینه دارد. محوّ آثارقبورائمه معصومین علیهم السلام ازجنایات نابخشودنی این حکومت ضد دین وهابی است . اصولاً وهابیّت مثل بهائیّت پرورش یافته دامان استعماراست وبرای ایجاد تفـرقـه دربین مسلمانان ایجاد شده است . حکومتی است فاشیستی که اگر ازروزی سرنیزه ها بلند شود یا سرنیزه هارا ازپشت مردم بردارند حتّی برای یک لحظه هم نمی تواند دربرابرخشم توفنده مردم عربستان مقاومت کند . بقای آن وابستگی کامل به دولت های غربی به ویژه آمریکا دارد.
مردم زیر سلطه حکومت سعودی برای انهدام این حکومت لحظه شماری می کنند وقطعاً روز پیروزی این ملّت هم به زودی فراخواهد رسید. ان شاء ا...
مداحی باسوزوگداز انجام شد واثرات عاطفی وداع شب گذشته اثر خود را بخشید ، که عاطفه شخصی با عاطفه دینی عجین شده وحالی درزائران ایجاد کردکه امید است خیروبرکت آن شامل همگان شود. پس ازبقیع حدود ساعت 5/1 به وقت محلی عازم روضه پیامبرگرامی شدیم . دراینجا نیززیارت آن حضرت درمحیطی گرم وملکوتی خوانده شد . وارد مسجدالنبی که بهشت روی زمین است شدیم . سراز پا نمی شناختیم که این مائیم که لیاقت حضوردراین مکان مقدّس را یافته ایم ؟ واقعاً باورکردنی نبود . درفضای ملکوتی مسجدالنبی روح معنویّت حاکم بود ولی وجود شرطه ها ازمیزان معنویّت حاکم می کاست واگرنبودند شاید بهتر بود تا شیعیان دق دلی خالی کنند . هنوز پس از 1400 سال قبرزهرای مرضیهعلیهاالسلام مشخص نیست که خود سندی برای مظلومیّت همیشگی این بانوی دوجهان است . گوشه گوشه مسجد شاهد ویادآورتاریخ پربارصدراسلام ودوران حیات پیامبرعلیه السلام وجانشینان آن بزرگواراست . دراین مسجد اتفاق ها افتاده که هرکدام مسیرتاریخ را عوض کرده است . درودیوارمسجد شاهد بسیاری ازاین رویدادهاست . خوشبختانه توفیق رفیق شد حدود دوساعتی دراین فضای ملکوتی حضورداشتیم . گاهی به قرآن خواندن ، زمانی به دعا ونمازهای مستحبی ودردو دل با پیامبر وخدا گذشت . یاد عزیزان کردیم ، برایشان آرزوکردیم که آنان نیز بتوانند فیض این مکان بزرگ را درک کنند.
پس ازانجام نماز وعبادت به هتل مراجعت کردیم ،نهارآماده بود صرف شد ، پذیرایی خوب بود وبالاخره چسبید. پسازصرف ناهارهمگان به استراحت پرداختند واین منم که با همه خستگی روز وشب گذشته دقیقاً به میل واراده خود قلم می زنم و نکاتی را هرچند مختصر دراین جریده می نگارم .
هوای مدینه برخلاف انتظارخوب است وحتّی خیلی بهتر از هوای اصفهان است .
درساعت 5/6 بعدازظهر به اتفاق چند نفر اززائران به سمت مسجدالنبی رفتیم . مسجدی که درصدر اسلام وقرون اوّلیه پایگاه اصلی تصمیم گیریهای بزرگ بود. درمحیط ملکوتی آن افرادبه رازو نیازمشغول بودند وهرکس به زبانی صفات وحمد خدا را می گفت ، اعراب با آهستگی قرآن می خوانند ویا عبادت می کنند ولی ما ایرانی ها با داد وفریاد با خدا حرف می زنیم ، استغاثه می کنیم ونمی دانیم که ارتباط با خدا ازدلهای آرام وبی قراراست ونیازی به این همه داد وفریاد ندارد. زائران هریک درحالخود وگوشه های مختلف مسجد پراکنده بودند. برخی اصرارداشتند درکنارستون توبه باشند وبعضی بین محراب ومنبر که به قولی محلّ قبرگمشده زهرای مرضیهعلیهاالسلام است . خداوند خودش اجرومزدی که لایق مقام زهرا است به همه عنایت کند. ستونهای مسجد هرکدام یا آوریک خاطره تاریخی است ، مثل ستون توبه ، هنوزازپس قرون واعصارفریاد ملکوتی پیامبراسلام به گوش می رسد. هنوزپس ازقرون متمادی حدیث شریف "انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله وعترتی " اوکه آخرین سفارشها درباره خاندان اوست شنیده می شود ولی تا چه حد به این سفارش عمل کردند موضوعی است که باید درکتب تاریخ مطالعه کردوعبرت گرفت .
شام حدود ساعت 9 شب صرف شد غذاوشام خوبی بودکه جبران پیاده رویها را می کرد. پس ازصرف شام ومختصری استراحت برای اجرای مراسم روح بخش دعای کمیل همه کاروانها به سویکعبه مقصود مجاوربقیع حرکت کردند. مراسم با خلوصی بودمداحان اهل بیت حق مطلب را ادا کردند. حالتی روحانی درفضای ساکت توام با ابهت برجمعیّت کنارمسجدالنبی حاکم بود. همه با خدا رازونیازی داشتند وکسی نمی داند درمیان گریه ودعا وتضرّع چه می گفتند وچه می خواستند؟ خداوند حاجات آنان را برآورده سازد! حدود 5/1 ساعت مداحی ودعا به طول انجامید. هرچه بود معرفت وعشق ولایت بود. خردوکلان به درگاه خداناله می کردند. شاید بسیاری ازدعاها خواست دنیایی ومادّی باشد، به نظرمن اشکالی نداردزیرا این هم بخشی اززندگی است وچه کسی بهترازخداکه ازاوخواسته شود.
روز جمعه 10/5/76
حدود ساعت 5/3 بامداد اعلام اذان افراد شیفته واروعاشق پیشه خواب شیرین را برخود حرام وبرای درک فیض نمازوعبادت به سوی مسجدالنبی حرکت کردند. درآن فضای سکوت صبحگاهی رازونیازبا خداحالی داشت هرچه هست به قول حافظ ازتصدّق سرّ دولت سحری است ودراین ساعات درآن بالاها خبری است که فقط عارفان وخداجویان درک آن را دارند وقطعاً خفتگان ازآن بی بهره اندوبی نصیب .
دوسه ساعتی با تلاوت قرآن ، نمازهای نافله ، قضا وحاجت ومستحبی وادعیّه دراین اماکن مقدّسه سپری شد. همه با خدارازونیازودردودل داشتند.
چندسالی است که با پیگیری وهمّت دولتمردان ایرانی برای ساعاتی محدود بقیع ، این قبله گاه عارفان شب زنده داروانسانهای آگاه گشوده می شودومشتاقان سراسیمه به سمت این قبله مقصود حرکت می کنند. آخربقیع تاریخ زنده اسلام وشیعه است . بزرگانی ازصحابه ویاران ومادران امامان بزرگواررا به عنوان ودیعه های گرانقدردردرون خود جا داده است . درسمت راست بقیع مسجدالنبی وحرم مطهر پیامبر همه نورو روشنایی وسمت چپ آن بقیع تاریک وخاموش که شاید برخورد عوامل حکومت سعودی براین تاریکی افزوده است . قبورمقدّس چهارامام معصوم ـ فاطمه بنت اسد ـ عباس ابن عبدالمطلب ـ دختران ، پسروزوجات پیامبر ودیگربزرگان وتاریخ سازان اسلام تاریک وخاموش وغریب است واصلاً به مشتاقان شیعه فرصت عزاداری داده نمی شود واین غربت قلب شیعیان را بیشتر آتش می زند وآنان را درلهیب عشق ائمه معصومین می سوزاند وخاکسترمی کند.
یکی ازجنایات بزرگ آل سعود که برخلاف اصول اخلاقی ـ فرهنگی ـ علمی واجتماعی است ، ازبین بردن آثارگذشته مدینه منوّره است . محله بنی هاشم که یک سند زنده تاریخی است وتا سال 1362 و 1363 ق وجود داشته وسیله عمّال این حکومت منهدم وبه جای آن هتلهای متعدد ودیگرسازمانهای دولتی ایجادشده است . کاری که درهیچ کجای دنیا وبی فرهنگ ترین دولتها با مفاخر فرهنگی خود انجام نمی دهند. اگرهمه دولتهای بزرگ وکوچک مانند عوامل حکومت سعودی فکرکنند نباید هیچ آثاری چون اهرام ثلاثه مصر ، دیوارچین ، برج معلق ایتالیا ، مساجد شکوهمند دربلاد اسلامی برجای بماند.
اف براین حکومت وتاسف به دولتهای اسلامی که با سکوت خود این جنایات را صحه گذاشته اند. به هرحال آثاربسیارمختصری درحدّ مقداری سنگ ازتربت پاک چهارامام مشخص است که قلوب شیعیان را آتش می زند.
زیارت جامعه دردسته های مختلف وباسوزوگدازهای خاص که برخاسته ازقلوب شکسته زائران بود ، به عنوان عرض ادب وپیوند دوباره افکارواندیشه ها با راه امامان پاک قرائت شد.
صبحانه درساعت اعلام شده صرف شد. کیفیّت صبحانه هم مانند روزهای دیگرخوب بود.
ساعت 8 صبح روز جمعه 10/5/76 است طبق قرارقبلی اکثریّت زائران خانه خدا برای شرکت دردعای ندبه درسالن اجتماعات فندق الدخیل اجتماع کرده اند. عدّه معدودی شرکت ندارند ، دعای ندبه راس ساعت 5/8 شروع شد. درجریان خواندن دعا حال لازم برجلسه حاکم نبود ـ یادم می آید درسال 34 برای اوّلین بار درجلسه دعای ندبه شرکت کردم ودرسنین نوجوانی آنقدرعلاقه مند بودم که فکرمی کردم جزء کسانی هستم که دررکاب آقا امام زمان شرکت خواهم کرد. جلسات هفتگی دعای ندبه که هرهفته درمنزل فردی خاص تشکیل می شد ازمعنـویّتی ویژه بـرخـورداربـود ـ ولی اکنون این بی حالی ها راباید درمجاری تامین زندگی جستجو کرد. زندگی های ماهمه شبهه ناک شده است یکی کمتر ودیگری بیشتر . به هرحال همه آلوده ایم . درپایان مراسم با لحن گرم وگیرای آقای فرهادی جمعیّت حالی پیداکردند وجبران شد.
سپس آقای حاج آقاقریشی نماینده مقام رهبری درعربستان صحبت کردند کلامشان دلنشین بود. تذکرات خوبی دادند وسفارش کردند که کاری نکنیم که بهانه دست برادران اهل تسنّن بدهیم . رفتارما شیعیان متاسفانه مطلوب نیست . ایشان پیرامون امام زمان (عج) ولطف خاص آقا ومستجاب شدن دعا درمدینه منوّره توضیحاتی دادند.
پس ازاتمام دعای ندبه زائران متفرق شده وبرخی به سوی مسجدالنبی رفتند وگروهی با همه تاکید حاج آقاقریشی روانه بازارشدند وچاره ای نیست به هرحال درطول تاریخ بشری فقط 14 نفر پشت به دنیاکردند وبرای زخارف آن ارزشی قائل نبودند ودیگران چهارنعله به سوی دنیا شتاب دارند وشاید طبیعت زندگی مادّی هم همین باشد.
اکثریّت زائران نمازظهروعصررا درمسجدالنبی خواندند وفضیلت جماعت را درک کردند. ناهارصرف شد. درساعت 5/2 بعدازظهر ، کارمندان دانشگاه علوم وصنایع دفاعی که بخشی ازاعضای کاروان 13370 راتشکیل می دهند با حاج آقا ابطحی ریاست محترم عقیدتی سیاسی جلسه ای داشتیم . ایشان برفضیلت زیارت پیامبر گرامی اسلامعلیه السلام وائمه بقیع ونحوه شرکت درمراسم مذهبی مدینه منوّره وحفظ حرمت شیعیان وچگونگی انجام مراسم دعای جامعه ودیگراصولی که حاجیان باید رعایت کنند توضیحاتی دادند وسفارشاتی داشتند که مفید فایده بود.
ساعت 4 بعدازظهر جلسه عمومی زائران کاروان برای آموزش مناسک درسالن اجتماعات هتل تشکیل شد. روحانی کاروان وروحانی معین تذکرات لازم را اشاره نموده ومسائلی را که ضرورت داردبیان کردند . جلسه خوبی بود. سؤالاتی مطرح وپاسخهای لازم داده می شد. ولی درمجموع اطلاعات عمومی افراد درهمه زمینه ها کم وناقص است . ما ازامامان فقط حضرت علیعلیه السلام وامام حسینعلیه السلام وتاحدّی امام رضا علیه السلامرا می شناسیم ومی دانیم امامی هم غایب داریم ولی دیگر با معارف اسلامی وسیره پیامبر وائمه معصومین بیگانه هستیم وکم اطلاع ، روحانیّت وظیفه سنگینی دراین راستا برعهده دارد وتاکنون کاراصولی صورت نگرفته است .
پس ازپایان مراسم طبق برنامه ریزی قبلی قراربود افراد درمعیّت معاون کاروان به سمت بقیع حرکت نمایند که کم مورد استقبال قرارگرفت وخواهران وبرادران معدودی همراه معاون کاروان شدند واین افراد نیزمجاورمسجدالنبی به حال خودرهاگشتند وعملاً زیارتی ، گویا خوانده نشد.
زائران پس ازحضوردرنمازمغرب وعشاء وگشتی دربازارها به تدریج درهتل حضوریافته وپس ازصرف شام عدّهای عازم بازارشدند واکثریّت به استراحت پرداختند.
روز شنبه 11/5/76
با اعلام اذان صبح شیفتگان رسول ا... با همه خستگی با حالت شوق واشتیاق ازهتل به سوی مسجدالنبی حرکت کردند. بعضاً دوسه نفری ، برخی بیشتر وکمتردرراه با خود رازونیازمی کردند. کسی جزخدا ازاسراردرونی آنان آگاهی ندارد. قدرمسلم اینکه همه گرفتارند وهمه حاجت دارند وهمه برای رفع مشکل به دراین خانه آمده اند.
ما بدین درنه پی حشمت وجاه آمده ایم ازبد حادثه اینجا به پناه آمده ایم
درمسجدنورانی وباصفای پیامبر علیه السلامکه درسنوات اخیرنیزبه طرزبسیارجالب وباشکوهی توسعه یافته ، همه به ذکروتلاوت کلام ا... مجید وتلاوت ادعیّه واذکاررسیده ازطریق معصومین علیه السلاممشغول می باشند. دراین دل شب مسجد وحالت زائران ، صفای معنوی خاصی دارد. برادران شیعه وسنی ظاهراً درکنارهم نشسته اند ولی دردرون اعتقاددارند که نمی توانند یکدیگر راتحمّل کنند. زیرا ما درطول 14 قرن مرتب لعن به آنان فرستاده ایم ، چگونه می شود ظرف چند وقت ، آن هم با چند حرکت ظاهری کینه های کهنه شده درونی را سترد وازبین برد ؟ هم خود ما وهم آنان این مسایل را می دانند. امّا وجود دشمن مشترکی چون اسرائیل وجایگاه حقّ جمهوری اسلامی درمقابل این دشمن خطرناک وتایید صحت نظرات دولت اسلامی تا حدّی مردم این کشورها را به ما نزدیک ونزدیکترساخته است .
امروز تقریباً همگان اعمّ اززن ومرد ، روحانی وغیرروحانی دربازارها ولوبودند ومشغول خرید ، برخورد فروشندگان مدینه نسبتاً خوب است ، آن برخوردهای تحقیرآمیزگذشته اصلاً وجودندارد. قیمتها نیزدراینجا هم مثل ایران ثابت نیست درمغازه ای نسبت به مغازه دیگرجنس مشابهی تا 30% گرانتریا ارزانترارائه می گردد.
ناهارظهربه موقع سروشد واقعاً پذیرایی خوب است وازاین بابت نیزجمهوری اسلامی سرمایه گذاری کرده است . ولی همانطورکه درجای دیگرگفتم برخی ازما ایرانی ها مفت خود می دانیم ، مثلاً به جای یک دانه چای نپتون بعضی ده عددبرمی داشتند که واقعاً متاسف می شدم . تازه افرادی که هیچ ازآنان توقع نیست !
ساعت 4 تا 5 بعدازظهر کلاس درس احکام ومناسک بود مطالب خوبی ارائه شد ولی متاسفانه برخلاف سایرکاروانها درحج واجب برای زائران سرمایه گذاری وقتی مناسب نمی شود وشاید درعمره مفرده این چنین باشد!
وقت زائران دربعدازظهرتاپاسی ازشب صرف خرید ازبازارشد واقعاً طبیعت مسافرت این است که انسان فکرمی کند درولایت غربت مفتی به اوچیزمی دهند . اصراردارد هرچه پول است خرج کنددرصورتی که درمواردی قیمت ها ازایران گرانتراست .
نمازمغرب را به اتفاق حاج آقا ابطحی وتنی چند ازدوستان درمسجد ابی ذردرشارع قربان خواندیم . یکی ازخصوصیّات بسیارخوب برادران اهل تسنّن حضوراوّل وقت برای اقامه نمازبه صورت جماعت است . کاربسیارخوبی است وخوشبختانه این فرهنگ بیش از 14 قرن است که جا افتاده وجایگزین شده ولی درکشورما با آن همه سمینارنماز وتاکید ائمه معصومین براهمیّت نمازهنوزاقامه آن دراوّل وقت جای خاص خودرا پیدا نکرده است . شاید به نظربنده یکی ازدلایل آن اطمینان بیش از حدّی است که ما به لطف خدا وشفاعت پیامبرعلیه السلاموائمه معصومین داریم وهمین تکیه گاهها ما را درانجام فرایض قاصروتنبل کرده است . حاج آقا ابطحی گفتند : اگرمعاون اداری ومالی دانشگاه درعمل نمازی شد نه بخشنامه ای ، مشکل نمازدانشگاه حل می شود . البته شاید ازجهتی حق با ایشان باشد. ولی علت بی توجهّی پرسنل دانشگاه را در اقامه نماز اوّل وقت وجماعت باید درجاهای دیگر وعلل دیگر جستجوکرد.
پس ازصرف شام جلسه ای با حضورزائرین کاروانهای مختلف وبا شرکت حجه الاسلام قریشی نماینده ولی فقیه درمدینه درسالن اجتماعات قصرالدخیل تشکیل گردید.مداحان سنگ تمام گذاشتند ویکی ازمداحان مصیبت حضرت رقیه را خواند که مقبول قلبی اینجانب بود . حاج آقا قریشی مردی عارف مسلک به نظرمی رسد. حرفهای ایشان دلنشین است وچون انتقال حرفها متکی به تجارت مسؤولیّتی ایشان است ، لذا بسیارآموزنده است احساس می کنم درصدی ازحرف های ایشان به خاطرخدا باشد ازاین رو تاثیرگذاراست . واقعیّت های جامعه را ایشان لمس می نمایند. نصایح ایشان واقعاً مؤثرودلپذیربود خداجزای خیربه ایشان وبه همه روحانیان سالک حقیقت عنایت فرماید. این جلسه تا پاسی بعدازنیمه شب ادامه داشت .
روز یکشنبه 12/5/76
امروزه متاسفانه بنده حدود ساعت 5 صبح بیدارشدم . توفیق درک فیض نمازجماعت حاصل نشد.مقداری نمازمستحبی ونمازبه یاد فرزندان ، اقوام ودوستان ومسلمین ودعا درمحراب عثمانی خواندم . امید است یکی ازسلامها مورد قبول واقع شود وخود خدا وپیامبر(ص) که ما را دعوت کرده اندلطفشان شامل این میهمانان قدرناشناس بشود. زیرا میهمان حبیب خداست وقطعاً میزبان کم وکسری درپذیرایی ازمیهمان خود نخواهد گذاشت
دوسه روزی است که توفیق دارم زیارت عاشورای امام حسین(ع) را درمسجد النبی بخوانم ونایب الزیاره ملتمسین دعا باشم . پس ازخروج ازمسجدالنبی به اتفاق حاج آقا جهانمردی ومشکاتی توفیق دیدن مساجد عثمان ـ ابوبکر وامام علی(ع) را یافتیم . مساجدی بسیار زیبا ودرخوراین شهر دعا واستغاثه است .
پس ازصرف ناهار ازساعت 4 تا 5 بعدازظهر جلسه ای برای احکام حج درسالن اجتماعات هتل تشکیل شد. ولی جلسات به تدریج کم رنگ تر می شودوتحت الشعاع بازارقرارمی گیرد. حتّی مسؤولان کاروانها خود درجلسه حضورندارند ویا حضوراندکی دارند. البته درطول تاریخ این چنین بوده وهمیشه جزبرای انسانهای آگاه ومتّقی دنیا مطرح بوده وظواهرآن وخواص فریبندگی آن است که انسانها را گمراه کرده است .
نمازمغرب وعشاء را تقریباٌ همگانی ودردونوبت درمسجدالنبی خواندیم . واقعاً مسجد وصحن ورواقهای زیبای آن صفای دیگری دارند. بعضی وقتها که کمترغرق دنیاییم ، درمسجدالنبی با همه وجود خود را درمقابل پیامبراسلام ( ص ) که مشغول ترویج احکام اسلام است مشاهده می کنیم ومی بینیم که پیامبر(ص) بردرختی که اکنون ستون زیبایی شده است با ما حرف می زند. اوبردرخت تکیه زده ومردم را به سوی الله ورستگاری درزندگی فردی واجتماعی راهنمایی می کند با همان تبسم همیشگی وبا همان خلق وخوی محمّدی . ولی درموقع آلودگی شدید دنیا ، جز نوربرق ، برودت مطلوب دراین هوای گرم ، فرشهای تمیزچیز دیگری جلب توجّه نمی کند وجای تاسف است !
درموقع صرف شام اعلام شد که فردا ازساعت 6 صبح عازم مساجد سبعه یا هفتگانه هستیم .
روز دوشنبه 13/5/76
طبق اعلام قبلی ساعت شش ونیم صبح کاروان پس ازصرف صبحانه برای بازدید ازاحد ومساجد سبعه حرکت کرد. ساعت 55/6 دقیقه به منطقه احد رسیدیم . سرزمینی که شاهد جانفشانی بسیاری ازیاران صدیق پیامبرگرامی اسلام (ص) است . منطقه احد درشمال مدینه ودررشته کوه احد قراردارد. درمقابل کوه منفرد احد کوه تپه مانندی به نام جبل العینین یا جبل المارد قرارداد . منطقه جزء مناطق سرسبزمدینه است که باغات متعددی به ویژه نخلستانهای سربه فلک کشیده ای چون راست قامتان صحنه های نبرد ودفاع مشاهده می شود. خرمای نخلها تقریباً شروع به رسیدن کرده ومستوره ایی به بازارعرضه می شود.
به زیارت قبرحضرت حمزه ودیگرشهدای احد رفتیم . زیارت خوانده شد . باعث تاسف است که دولت سعودی حتّی ازحضورچند دقیقه ای زائران خانه خدا درمشاهد این شهیدان وحشت دارد.
جنگ احد یک درس اخلاقی وتاریخی نیزبه مسلمانان می دهد. زمانی که مسلمانان جبل المارد را درتصـرّف دارنـد ومخلصـانه بـرای دفـاع ازحق می جگند ، همه چیزبه نفع مسلمانان است .امّا زمانی که به فکرجمع آوری غنایم مشغول می شوند، دشمن ازاین فرصت استفاده می کند. جبل المارد را تصّرف وآنچنان شکستی به مسلمانان می دهد که مسلمانانی که دستوررهبراسلام را نادیده گرفته اند مجبوربه تحمل خسارات مالی وجانی فراوانی شده وناچاربه عقب نشینی گردیده وبه دامنه کوه احد پناه می برند. دراین جنگ حمزه سیدالشهداء شهید ودندان پیامبر می شکند ووجود مقدّسشان مجروح می گردد.
پس ازبازدید ازاحد وعرض ادب به ساحت مقدّس حمزه سیّد الشهداء ودیگر شهدای به خون خفته جنگ احد روانه مساجد سبعه شدیم . این مساجد درمحدوده جنگ احزاب است که درشمال غرب مدینه قراردارد وسرزمینی است سبزوخرم ولی سبزی آن بیشتر درختان زیبای نخل است که با خوشه های میوه خود منظره زیبایی را دربرابردیدگان انسان قرارمی دهد.
اگرگوش شنوایی باشد ناله های جانسورعلی (ع) را دردل نخلستانها می شنود وبا چشم دل وجود مقدّس آن حضرت وامام باقر(ع)وامام صادق(ع) را می بیند که عرق ریزان مشغول کاشت وغرس درختان خرما هستند. ناله های امام سجاد هنوزاز پس قرون واعصارکه با مناجاتهای عمیق ودلسوزانه خود انسانها را آگاهی می بخشد به گوش می رسد واین مناجاتها تا اعماق وجود انسانهای آگاه ودردآشنا نفوذ می کند.
اوّلین مسجدی که درسرراه دیدیم مسجد ذوقبلتین است که ساعت 50/7 دقیقه به محلّ این مسجدرسیدیم . مسجدی که یادآورسابقه تاریخی تغییرقبله دراوّلین ماههای سال سوم هجرت است که درحین نمازبا پیام وحی صورت میگیرد. البته قوم یهود مانند همیشه مسلمانان را سرزنش می کردند که آنان قبله خاصی ندارندوبالاجبارباید به سمت بیت المقدس نمازگذارند که خداوند برای خوشحالی مسلمانان وکوتاه کردن بحث یهودیان مسیرقبله را تغییرداده ومشت محکمی به دهان یهودیان زده شد.
زائران ایرانی با سبقت گرفتن بریکدیگر برای انجام نمازمستحبی درمساجد زهرای مرضیه (ع) وامام علی (ع) ومسجدسلمان ومسجدفتح یا احزاب که همه آنها درسطح بالاترقراردارد درتکاپووحرکت بودند منظره زیبایی بود.
مسجدزهرای مرضیه (ع) با 12 سال پیش که من دیده ام هیچگونه تفاوتی نکرده است جزاینکه مقداری سفید کاری شده وفرش مختصری نیزدرآن پهن شده ، این مسجدنیزبیان کننده مظلومیّت این بی بی دوسراست .
مسجدامام علی (ع) باگذشته تفاوتی نکرده ، جزاینکه مقداری سفیدکاری شده ووسیله یک تخته قالی مفروش شده است . وضع مسجدسلمان ومسجدفتح هم بهترازاینها نیست جزاینکه نسبت به گذشته اطراف محوطه مساجد تسطیح وآسفالت وخیابان بندی شده وآمد وشد زائران آسانترشده است .
یکی ازاشکالات دولت سعودی این است که سعی دارد فرهنگ شیعه را تضعیف نموده ویا ازبین ببرد که نمود آن بی توجهّی به مساجد واماکنی است که متعلّق به امامان شیعه است ومورد احترام شیعیان .
دومسجد دیگر به نام ابوبکر وعمراست که اوّلی تخریب شده که شاید درآینده درمحلّ آن مسجدی نووزیبابسازند. مسجدعمرنسبت به مساجدی نظیرحضرت زهرا(ع) وحضرت علی(ع) وسلمان وفتح خیلی آبادتراست بافرشهایی که نمونه آنها را درمساجدی مثل قبا ، ابی ذر، دیدیم مفروش است ، ازکولرآبی وپنکه سقفی برای برودت استفاده می شود وحتّی سـه دستگـاه آب سردکن برقی درمجاورت دیوارمسجدقراردارد . با این حال جزانگشت شماری اززائران ایرانی کسی دراین مسجدنمازنخواندوحتّی یکی ازبرادران که نمازخوانده بود مورد اعتراض قرارگرفت واینجاست که مساله وحدت شیعه وسنی جزسفارشی ساده بیش نیست . مسجد ، مسجداست خـواه به نـام علی (ع) باشد یا زهرای مرضیه (ع) ویا ابوبکر اگراین چنین است قسمتهایی ازمسجدالنبی که درزمان آل سعود توسعه یافته ویا احداث شده وآل سعود به مراتب ازعمروابوبکربدترند ( گرچه ابوبکروعمربنیانگذارهمه بدعتها وحق کشیها درتاریخ اسلام بوده وعامل اصلی ایجاد نفاق واختلاف وتشکیل فرق مختلف اسلامی درطول تاریخ شده اند) نباید به عنوان مکان مذهبی مورد توجّه واستقبال قرارگیرددرصورتی که این چنین نیست . پس تنها نام عمرداشتن مسجد ، مجوّزبرای عدم حضورشیعیان دراین مساجد نمی باشد. به هرحال ابوبکر وعمرازنظرتاریخی خلیفه مسلمین هستند بیش ازیک میلیارد مسلمان سنگ آنان را به سینه می زنندوماقادربه تغییروقایع تاریخی نیستیم گرچه حقیقت واعتقادمان چیزدیگری است ومسلماً خودبرادران اهل تسنّن این بی توجهّی شیعیان را درک می کنند وقطعاً این نوع برخوردها به مساله وحدت که در دنیای پرآشوب کنونی برای مسلمانان از هرچیزدیگری لازم تراست ، تحت الشعاع قرارمی گیردووحدت راشعاری بیش نمی دانند.مضافاً اینکه درسنوات اخیربافتاوای مراجع بزرگ ، شیعیان درجماعات برادران اهل سنت حضوریافته وبه آنان اقتدا می کنند واین حرکتها با آن اعمال با هم نمی خواند که باید جامعه روحانی کشورفکری کند وراهی بیندیشد.
ساعت 45/9 دقیقه به سمت مسجدقبا که اوّلین وقدیمی ترین مسجددرجهان اسلام است حرکت کردیم مسجدی بسیارباعظمت ، بزرگ وزیبا که با آنچه در12 سال پیش دیده بودم اصلاً قابل قیاس نیست .به دوستان گفتم جاذبه های لازم نظیرنظافت محلّ مسجد، فرش زیبا وتمیز، وسایل سردکننده وگرم کننده درحدّ خوب برای جلب مسلمانان جهت ادای فریضه نمازپیش بینی شده که درمقایسه با مساجد کشورمان ، ما راه دورودرازی رادرپیش روداریم که باید طی شود. دراین مسجداصلاً بوی عرق بدن به مشام نمی رسد .زیرا برادران اهل سنت به جای مسح پا آنها را کاملاً می شویند وای کاش ماشیعیان نیزپس ازمسح پاعادت داشتیم پاهایمان را شستشودهیم . بیشترین اقامت درمسجدقبا بودهم به دلیل فضل تقدم آن ودیگراینکه ازمناسبت لازم جهت استراحت ضمن ادای بعضی مستحبات برخورداربود.
فراموش کردم یادآورشوم که جنگ احزاب که برای جبران شکستهای قبلی اعراب وسیله مشرکین تدارک دیده شده بوددراین محل انجام ومسلمانان با حفرخندق طبق نظرسلمان فارسی ازشهرمحافظت ودرضمن دشمن را با مشکل جدّی مواجه ساخته اند. دراین جنگ است که عمروبن عبدؤدقهرمان بزرگ عرب وسیله دست پرتوان حضرت علی(ع) به قتل می رسدکه متعاقب این پیروزی ، ندا می رسد: «لافتی الاعلی لا سیف الا ذوالفقار» پس ازانجام بازدید ومراسم مذهبی درمساجد سبعه ومسجدقبا ودرفاصله این بازدیدها سری به بساط دوره گردهای مقیم دراطراف مساجد که وقت مناسب رابرای عرضه اجناس خود بدست آورده بودندزدیم و ، به سمت شهرمدینه حرکت وحدود ساعت 40/11 دقیقه زائران درب قصرالدخیل پیاده شدند وبرای استراحت به اطاقهای خنک خودهجوم بردند.
روزسه شنبه 14/5/76
ساعت 5/2 صبح به اتفاق تنی چند اززائران به سمت مسجدالنبی حرکت کردیم . هنوزدرب مسجد بازنشده بود ، جزواوّلین افرادی بودیم که وارد مسجد شدیم . توفیق اقامه چندرکعتی نمازدرمحراب اوّل مسجدالنبی پیدا شد امیداست به برکت حضرت رسول (ص) خداوند حاجات همگان را برآورده سازد. درمحلّ مقام جبرئیل برای سلامت بیماران وشفای ضعف اعصاب واسترس بیماران نمازخواندیم ساعاتی توفیق حضوردرمسجدالنبی را داشتیم . برخورد بعضی پیرمردان سنی وبرادران شیعه بد واهانت آمیزاست . برخی اطلاعات کلیشه ای مذهبی دارند ، اهل منطق نیستند واطلاعات لازم برای بحث اصولی را ندارند ولی سفسطه می کنند وشاهد بودیم که یکی ازبرادران ، ما راحتّی از یهود ومجوس بدتردانست . خداواند ان شاء ا... آنان را هدایت کند ودرپایان عمری لااقل توفیق تمسک به اهل البیت را پیداکنند.
ازساعت 6 تا 5/7 توفیق زیارت قبورمظلوم ائمه بقیع را مجدداً به دست آوردیم . زیارت جامعه وزیارت اهل بقیع خوانده شد وبرمظلومیّت این امامان مظلوم ، شیعیان دلسوخته اشک ریخته ونوحه سرایی کردند. واقعاً بقیع مظلوم است ، آل سعود تعمّدی برای ازبین بردن قبوربقیع دارد. بقیع حتّی قبل ازاسلام مکان مورد احترامی بوده است . بسیاری ازصحابه وبزرگان نظیرحضرت اسماعیل فرزند امام صادق (ع) ، حلیمه سعدیّه ، فاطمه بنت اسد ، ابراهیم فرزند پیامبراسلام (ص) ، شهدای بزرگواراحد ، زوجـات نبـی اکرم (ص)و دختران آن بزرگوارمدفونند. وآل سعود اگرقصد تخریب واضمحلال این مکان را نداشت با توجّه به احترامی که همه فرق اسلامی برای آن قائلندمی توانست آن را به عنوان یک مجموعه دینی ـ فرهنگی مورد استفاده قراردهد وضمن احترام به عقایدمذاهب مختلف جایگاه فرهنگی این گورستان قدیمی را ارج وبها دهد.واقعاً دیدن بقیع هرصاحب حسّی راورای بعد مذهبی به تاثرواندیشه وامی دارد. تاثربه خاطرمظلومیّت خفتگان دراین مکان وفکرواندیشه به خاطراین همه بی فکری وعنادآل سعود!
ساعت 5/2 تا 4 بعدازظهر جلسه ای با حضورکارکنان دانشگاه وریاست محترم عقیدتی سیاسی دانشگاه تشکیل شد حاج آقا ابطحی پیرامون موقعیّت مکّه معظّمه ، اعمالی که باید انجام شود ، مستحبات مکّه وچگونگی ورود به آن ، چگونگی احرام وشرایط آن تذکرات لازم رابیان کردند که انشاء الله مفید فایده خواهدبود.
متعاقب جلسه مزبور جلسه دیگری با حضوراکثریت زائران کاروان وباشرکت روحانیون محترم کاروان ، مدیرومعاون درسالن اجتماعات هتل تشکیل گردید. دراین جلسه نیزبه طورکلّی مسایل مربوط به مسجد شجره ، چگونه احرام بستن ، چگونگی عمل طواف ، ارکان متعدد خانه کعبه ومحلهای حطیم ، مستجاروخصوصیّت مقام ابراهیم وحجراسماعیل ، نکات تاریخی ومذهبی وفقهی ارائه شد که قطعاً مورد توجّه مشتاقان قرارخواهدگرفت .
روز چهارشنبه 15/5/76
امروز آخرین روز حضورزائران درمدینه منوّره است همه افسرده وبغض آلود هستند . حال ، قدرلحظات حضوردرمدینه که همه جای آن خاطره است ، دانسته می شود. زائران مثل اینکه با عزیزی وداع می کنند با درودیوارمسجدالنبی وبقیع مظلوم خدا حافظی می کنند واگر ازترس شرطه ها نبود درودیواررا چون معشوق دربغل می گرفتند . ولی افسوس آل سعود ازاظهارهرگونه عملی که نشانه عشق نسبت به آل رسول است ابا دارند واظهارنارحتی عملی می کنند. واقعاً شیعه دراین دوران همچون طول تاریخ مظلوم است . همه فرق تسنن با هم دشمن هستند ولی درمخالفت با شیعه همه با هم متّحد ومنظورشان محوآثارعلوی است که خوشبختانه همچنان که تاریخ می گوید همیشه با شکست وافتضاح مواجه شده اند . با بقیع خداحافظی کردیم . بقیع مظلومانه ولی با حرارتی تفتیده که ناشی ازقلب سوزان بود با ما وداع کرد وگفت : شیعه درطول تاریخ این بی مهری ها را زیاد دیده است ولی خوشبختانه عمرظالم کوتاه است وبه زودی شیعیان جهان شاهد بازسازی ومرمت قبورائمه بقیع خواهندبودان شاء ا...
درهمانجا سلامی به قبرگمشده زهرای مرضیه (ع)دادیم . برای اثبات مظلومیّت شیعه ومظلومیّت زهرای اطهر (ع) همین بس که قبریگانه دخترآخرین فرستاده الهی که آن قدرپدربزرگوارش به احترام ورعایت حق اوتاکید کرده است گم است وناپدید واگرپیامبراین قدرسفارش نکرده بود معلوم نبود چه می کردند . لعنت ابدی خدا برظالمان تاریخ باد!
بالاخره لحظـات دردآورفراق وجدایی فرارسید لحظاتی که همه دردها تجلّی می کند. برخی ازفلاسفه گفته اند: صدایی که ازشکستن چیزی نظیرشاخه درخت ـ لیوان وغیره شنیده می شود صدای جدایی ذرات ازیکدیگراست به قول معروف :
دلی ازسنگ بباید به سرراه وداع که تحمّل کند آن لحظه که محمل برود
زائران درسالن اجتماعات جمع شدند وبه حق وداع خوبی وسیله مداح مشهدی اهل بیت انجام شد. امیداست دعاهایش مستجاب شود. پس ازاین مداحی سوزناک که ازدلی سوخته انجام گرفت کاروان زائران باقلبی غمباردرساعت 45/4 بعدازظهر به سمت مسجدشجره حرکت کرد وبا عبورازاتوبانهای نوسازوزیبا فاصله ده ، دوازده کیلومتری مدینه تامسجد شجره طی شد وحدود ساعت 30/5 بعدازظهر به منطقه نسبتاً سرسبزی که مسجد درآن قراردارد رسیدیم .
مسجد شجره که آن را ذوالحلیفه نیزگفته اند ازمساجد بسیارمورد احترام مسلمانان است که ارزش تاریخی ومذهبی نیزدارد. زیرا اولاً پیامبرگرامی اسلام (ص) برای اوّلین باردراین مسجد محرم شد ودرجایگاه اوّلیه آن گویا درختی قرارداشته وبه همین دلیل شجره گفته شده است . ثانیاً اکثریت امامان شیعه وبزرگان وصحابه پیامبر (ص)که ازمدینه عازم مکّه بوده اند دراین مسجد محرم شده اند.
زائران پس ازغسل وتجدید وضو درمحّل مسجد که بسیارتمیزاست حضوریافتند وبا بستن احرام به ندای خدای بزرگ لبیک گفته وپس ازقرائت نمازتحیّت مسجد ودیگر نمازهای مستحبی وقرائت قرآن با فرارسیدن وقت شرعی مغرب به امام جماعت مسجد اقتدا کردند وامام جماعت نیزیا ازروی عمد ویاسهواً دردورکعت اوّل ودوم سوره منافقون وارایت ... را قرائت کرد که امید است ازروی سهو این عمل صورت گرفته باشد.
نکته ای که برای اینجانب حائزاهمیّت بوداینکه درگوشه ای ازشبستان مسجد ، عدّه ای حدود سی یا چهل نفروشاید کمتر، به جوان بیست ودوساله که سروصورت را اصلاح کرده بود به صورت دسته جمعی اقتداکرده بودند که حائزاهمیّت است وچون باید حرکت می کردیم . توفیق بررسی بیشترروی موضوع ومذهب این برادران اهل تسنّن مقدورنبود.
باید اتوبوسهای مخصوص انتقال زائرین ساعت 45/7 دقیقه حرکت نماید که متاسفانه یکی ازخواهران مسن زائراشتباهاً با کاروان دیگری حرکت کرده بود وقریب یک ساعت ازوقت مدیر، معاون ، روحانی کاروان ودیگرزائران صرف یافتن وی شد که نهایتاً بدون نتیجه مجبوربه حرکت شدیم وخوشبختانه این خواهر دربین راه به کاروان ما ملحق شد.
سرانجام ساعت 30/8بعدازظهرازمحّل مسجد شجره کاروان ما ودیگرکاروانهای مشهدی وتهرانی درحالی که زائران پشت به دنیاکرده ، رو به سوی قبله توحید ومقصود وسرزمین وحی ، حرکت کردیم . همه لبیک گویان فضای اتوبوس راعطری دیگربخشیدند. همه با لباس مرگ وبه دورازعلائق مادّی به سوی مکّه معظّمه درحرکت هستیم . ازمسجد شجره تا مکّه 416 کیلومتر است . اتوبوسها با دستگاههای سرمایش ، خنک ولذّت بخش هستند. واقعاً چه تفاوتی بین زائری که درگذشته با آن همه شداید وناملایمات مناسک حج را انجام می داده با زائری که به فاصله چهارساعت درکمال استراحت وپذیرایی لازم وبرخی ازموارد زیادتر ازاینها این مسافت را طی می کند وبه مکّه معظّمه سفرمی نماید ، وجوددارد . جاده ها چندبانده ، صاف ومسطح وحتّی بدون ذرهّ ای موج ، بازسازی ویاساخته شده است . رانندگان سخت کوش که معمولاً ازبین برادران افغانی ، مصری یایمنی هستند وظیفه سنگینی برعهده دارند وبه خصوص درعربستان مقرّرات شدید راهنمایی ورانندگی رعایت می شودوازاین بابت جان انسانها بسیارارزش داردزیرا اگرتصادفی منجربه مرگ دراین کشورصورت گیردعلاوه برقصاص وپرداخت دیّه وسیله راننده ، گواهینامه چنین راننده ای تاپایان عمرضبط می گردد.
خلاصه ساعت 1 بامداد روز پنج شنبه 16/5/76 وارد سرزمین وحی شده ودرمحّل دارالامراء که برخلاف اسم آن هتلی قدیمی با امکانات محدود وفاقد فضای لازم برای اجتماعات است وارد شده وپس ازجمع آوری اثاث که قبلاً با اتوبوس مخصوص حمل باربه مکّه رسیده بود اطاقهای زائران تحویل وپس ازحدود یک ساعت یا کمی بیشتر برای انجام مناسک حج عمره مفرده عازم مسجدالحرام شدیم .
با دیدن جمال کعبه که با عظمت توحیدی خود جلوه گر بود، همان لحظه برای درک این فیض بزرگ سجده شکربه جاآوردیم . کسانی که برای اوّلین مرتبه مشرّف شده اند وضعیّت روحانی وعاطفی دیگری دارند وسرازپانمی شناسند. راستی این چه خانه ای است که ابراهیم خلیل ا... بنا نهاده وچه مکان توحیدی است که دارای چنین عظمت ومرتبه ای است که انسانها راعاشق وارشیفته خود می سازد. راستی چه محّلی است که همگان پروانه آسا گرد شمع وجود آن میچرخند واین چه عظمتی وچه احترامی است که خداوند وپیامبران برای آن قائل شده اند. البتـه ایـن احتـرام وعشـق وشـور، بی دلیل هم نیست ،اینجا مرکزوحی است ، اینجا مرکزنجات انسان ازهمه منیّت هاست ، اینجا بشربه خالق خودنزدیک می شودوحج اسرارنگفتنی است که باید درک کرد. وحدت ، طواف چرا هفت شوط ؟ نه بیشترونه کمتر ، چرا نمازپشت مقام ابراهیم ؟ این ابراهیم کیست ؟ وچه نقشی درزندگی توحیدی بشردارد؟ چرا سعی صفاومروه هفت مرتبه ؟ این عددهفت چرامقدّس است ؟ سعی صفا ومروه یادآورتلاش مادری دلسوخته سروتنها سروگردان است و...
سعی چه صفایی دارد با خود درددل گفتن وازاوکمک خواستن ، اظهارعبودّیت وبندگی کردن ، خود راهیچ شمردن ودرجمع همه چیزبودن ، به خدا پیوستن ، طواف نساء ، نمازطواف نساء ، بهادادن به زن ، طواف نساء نه رجال ، نمازنساء نه نماز رجال ، حجررابوسیدن ، لمس کردن ، اشتیاق برای یک لحظه بوسیدن ولمس کردن حطیم ، جمع شدن بین درب خانه وحجرالاسود ، رکن یعنی چه ؟ رکن یمانی محّل بازشدن ابواب کعبه برای پناه بردن مادرحضرت علی (ع) به آن و تولّد مولی دربیت الله وشرافت وافتخارشیعه به این مولود وهزاران نکته باریکتر ازموکه زبان من قاصروقلم من ازدرک واظهارآن ناتوان است .
بالاخره مراحل طواف وسعی وتقصیروطواف بعدی انجام شدوپس ازاقامه نمازصبح به امامت امام مسجدالحرام ودرک فیض نمازجماعت ورازونیازبا خدای بزرگ ونوشیدن آب زمزم که حاصل تلاش هاجرولطف خداست به هتل مراجعت کردیم وپس ازصرف صبحانه همگان برای استراحت به اطاقهای خود مراجعه کردند ازساعت 5/8 الی 9 بعدازظهر درپشت بام هتل جلسه ای با حضورجناب ملکیان روحانی کاروان ،آقای یزدی روحانی معین وبرخی اززائران تشکیل شد . ایشان پیرامون فضیلت حج وعبادت درمسجدالحرام با ذکراحادیثی ، مطالبی را یادآورشده وهمگان را به استفاده بهینه ازاین اوقات شریف وبهره گیری ازاین ایّام توصیه فرمودند.
طبق قرارقبلی جلسه دعای کمیل درمحّل بعثه مقام معظّم رهبری برگزارشد. البته این جلسه بیشتر جنبه اجرایی داشت . عدّه ای جدای ازاین جلسه خود درمسجدالحرام جهت قرائت دعای کمیل اجتماع کردند. معلوم نیست کدام بهره بیشتری برده اند؟! زیرا خدابهشت را به بها می دهد نه به بهانه .! این دعا حال چندانی نداشت ولی با مدّاحی آخردعاشوروحالی به جلسه داده شد. موقع برگشت مسؤول کاروان ازقبل خودروتهیه نکرده بود. رییس ومعاون کاروان آدمهای خوبی هستند بعضی ازکارهای ضروری را انجام می دهند ولی دراین قبیل موارد خیلی سست می جنبندکه باید به این موارد نیزتوجّه کنند زیرا حدود یک ساعت زائران درب بعثه معطّل بودند وبالاخره هم ازمینی بوسهای دیگر کاروانها استفاده شد . برخی اززائران شب را درمسجدالحرام بیتوته کردند . خدادعاهای آنان رامستجاب کند.
روزجمعه 17/5/76
اکثریت درنمازجمعه مسجدالحرام شرکت کردند. خطیب نمازسخنان خوبی گفت ولی به طورایما به مسلمانان ایرانی نیزاشاراتی نمود وگفت :برخی اززنان برای کسب ثواب مستحبی ، فعل حرام انجام می دهند واشاره او بـه اصـراربــه استعـلام حجرالاسود وسیله زنان بود که به هرحال برای استلام بدن آنان با مردان تماس حاصل می کند. او درضمن خطبه خود گفت :فرهنگ آمریکایی وغربی را که بی بندوباری است نمی خواهیم وطالب آن نیستیم . اوگفت دربرخی ازکشورهای اسلامی فرهنگ غربی رسوخ نموده واین ملّت ها تحت تاثیرفرهنگ غربی وآمریکایی هستند.
ازساعت 9 الی 5/9 شب جلسه ای با حضورروحانی کاروان وروحانی معین وشرکت عدّه کمی اززائران تشکیل شد . گرچه ساعات تشکیل جلسه قبلاً اعلام شده بود ولی چندان استقبالی نشد . شاید دلیل عمده اش حضورمردم درمسجدالحرام وبعضاً دربازاربود. این بزرگواران پیرامون فضیلت حج وعبادت درمسجدالحرام وثواب های وافری که قرائت قرآن واقامه نمازدارد ونیزثواب حضوردرمسجدالحرام توضیحاتی داده واحادثی را بیان کردند. درضمن روحانی کاروان احکام وفتاوای مراجع مختلف را درمورد انجام عمره مفرده درمسجدتنعیم رابیان نموده وقرارشد کلاً به عنوان رجاء وقصد قربت این عمره را انجام دهند.
حدود سی چهل نفر درمسجد تنعیم حضوریافته وپس ازاحرام برای انجام عمره مفرده به نیّت هرکسی که درذهنشان بود عازم مسجدالحرام وانجام مراسم شدند. این مراسم تا ساعت 5/2 با مداد ادامه یافت وحال وهوای خاصی داشت درآن دل شب درد دل کردن با خدا صفایی دارد که فقط انسانهای شب زنده دارومرغان حق ، شیرینی وحلاوت آن را احساس می کنند. درظلمت شب آب حیات به انسانهای آگاه می دهند که درخوروخواب شاید کمترخبری باشد.
واقعاً مسجدالحرام درآن دریای نور دردل شب حال وهوایی دیگردارد که مشتاقان را چون پروانه برگرد وجود خود به طواف وامی دارد. واقعاً عجیب است مسلمانها با نژادهای مختلف ، عقاید وسلیقه های گوناگون ولی با کتاب وپیامبر مشترک گرد یک مرکزمشترک ( کعبه ) می چرخند وخود را هیچ می دانند. خدا لعنت کند کسانی را که نگذاشتند این وحدت حفظ شود واگر این وحدت را حفظ کرده بودند شاید سرنوشت ملّتهای مسلمان غیرازاین بود. جمعیّت دنیا رامسلمانان تشکیل می دهند، بیشترین منابع غنی زیرزمینی را دراختیاردارندوبالقوه وبالفعل نیروی عظیمی هستند که می توانند درسرنوشت جهان تاثیرگذارند ولی افسوس وصدافسوس که بازیچه استعمارشده ایم واستعمارودشمن ازاین تفرقه ونفاق حسن استفاده را نموده ومارا به این روزانداخت که افتاده ایم وهرروزکه زودتربیدارشویم بهتراست ولی کوبیداری ؟!
روز شنبه 18/5/76
عدّه ای اززائران امروزبرای سیاحت وبعضاً خرید وباهزینه شخصی ازساعت 5/9 صبح عازم بندر جده شدند که گویند قبرحضرت حوا آنجاست وبه همین دلیل آن را جدّه گفته اند. بندری بزرگ وکاملاً غربی درکناردریای احمرقرارگرفته است . شهری است که با ساختمانهای عظیم وسربه فلک کشیده درکنارساختمان های قدیمی به زندگی وفعالیّت خود ادامه می دهد. بزرگترین بازارها به سبک کاملاً غربی دیده می شود. فرهنگ غربی کاملاً حاکم است دنیایی از اجناس مختلف غربی بخصوص امریکایی مغازه ها راپرکـرده است . اجناسی که به خریداران چشمک می زند وچون آهن ربایی همه را به خود جذب می کند ولی برخی که دلارکمتری داشته ویا به ارز دولتی بسنده کرده بودند حسرت می خوردند ولی حسرتی نداشت هدف سیاحت درشهربودودیدن ساحل قشنگ آن . واقعاً سعودیها ازلحاظ نوسازی وایجادقصرهای مختلف وهتلهای بین المللی کولاک کرده ودلارهای نفتی را به جای سرمایه گذاری اصولی وبنیادی دراین راه هزینه کرده اند.
دولت وهّابی سعودی ازمنابع سرشارغنی نفتی این منطقه حساس ازجهان وخاورمیانه استفاده نموده ومعادل همین مقدارهم ازطریق عزیمت حجاج به بیت ا... الحرام درآمد دارد که کلّ این درآمدها باتوجهّ به جمعیّت کم این کشوراختصاص این درآمد به عدّه ای معدود ازوابستگان حکومت ، بقیه آن دربانکهای خارجی وازجمله بانکهای سویس به حساب سردمداران این حکومت فاشیستی واریزمی گردد. تازه این سرقتهاازبیت المال غیرازخاصه خرجهایی است که دولت سعودی نسبت به کشورهای استثمارگروغربی داردکه نمونه کامل این پرداختهای بی حساب را درجریان حمله عراق به کویت ودخالت آمریکا ودیگرکشورها درمنطقه سربه میلیاردها دلارزد، شاهدبودیم هنوزمردمی درعربستان زندگی می کنندکه ازحداقل معیشت وزندگی بسیارابتدایی محرومند. ازآب ، برق وحتّی غذای روزمره معمولی خبری نیست واکثراً ازگرسنگی جان می دهند ودرهمین حال شاهد زندگی اشرافیتی قلیل به قیمت بدبختی اکثریتی قریب به اتفاق هستیم ولی به هرحال این فشارها روزی رها خواهدشدواین شب سیاه ظلمانی جوروظلم پایان خواهدیافت وآنگاه است که سردمداران حکومت سعودی سرنوشتی بهترازهم پالگی های خودنخواهندداشت ومردم عربستان شاهد دربدری وخانه به دوشی آنان خواهند بود، آن هم درحالتی است که این ظالمان ازخشم ملّت بتوانند فرارکنندوآنگاه است که اربابان نیز، آنان را تنها خواهند گذاشت واین طبیعت قهری زندگی هرحاکم مستبد وخودخواه می باشد.
باگرمی هواوشرجی بودن آن بخشی ازشهر نسبتاً سبزبود وگیاهان خاص این مناطق به طرززیبایی تربیت شده بودند ودرختان نخل صفایی به بیابانهای خشک ولم یزرع داده بود. گویاچون پاسبانانی راست قامت وظیفه حراست ازمنابع زیرزمینی غنی این منطقه را برعهده دارد. درخارج ازجدّه درنزدیکی ساحل مسجدزیبا وبزرگی برروی آبهای ساحل احداث گردیده است . دولت عربستان درجهت ایجاد ، احداث وبازسازی مساجد خوب کارکرده است جاذبه های لازم رابرای برگزاری نمازفراهم ساخته دراینجا که معمولاً عدّه معدودی نمازمی خوانند علاوه بربزرگی وزیبایی ، مسجد بافرشهای نظیف مفروش شده بود وبرخلاف مساجد ما ازبوی عرق خبری نبود.زیرا این بوی بدوسیله ای است که باعث اشمئزازنمازگزاران می شود. سرویس بهداشتی تمیزوآب سردکن درآن دل بیابان برای نمازگزاران به تفکیک جنس پیش بینی شده است . در اینجا لازم است مقایسه ای شود بین مساجد بین راه درعربستان با مثلاً مساجداتوبان قم ـ تهران . جاذبه برای اقامه نماز اوّل وقت با سمیناروکنفرانس وتبلیغات حرفی ایجاد نمی شود بلکه باید عملاً وبا ایجاد زمینه های مناسب نظیرفرش تمیز، تهوّیه خوب ، صرف وقت فقط برای نمازورعایت اوقات نمازگزاران ، تامین وسایل رفاهی نمازگزاران کارکرد وانگیزه نمازخواندن دراوّل وقت ومراجعه به مساجد را ایجادنمود وباید دانست صرفاً باسمیناروکنفرانس نمازمشکلی حل نمی شودواقامه نمازنیازی به فشاروکنفرانس وکمیسیون ندارد!!! لازم می دانـم ازهمـراهـی وهمکـاری دوست عزیزم آقای سیدحسام الدین میرستاری کارمند مدیریت پشتیبانی دانشگاه تشکرکنم ، اوکارمندی خدوم وانسانی متدین است ، ولی زبانی تندداردوباصراحت باروحانیون کاروان پیوست بحث وگفتگوداشت .
دربین راه جدّه ومکّه محلّی بود ظاهراً اجناس حراج شده به معرض فروش گذاشته می شود ومنطقه ای وسیع را اجناس آمریکایی واروپایی تشکیل می داد که بدون اغراق شاید مجموع وسایل برقی بزرگ وکوچکی که دریک مغازه دیده می شد، درکّل مغازه های ممتاز درخیابانهای بزرگ تهران دیده نشود ودیدن این وسایل بیشتردیگ حرص وولع ما را به جوش می آورد وتحریک می کرد. هرچیزدرحدّ اعلا ازنظرزیبایی ، نوآوری ، استحکام ومنطبق با آخرین پدیده های تکنولوژی جهان ولی همه این مشاغل کاذب است زیرا درعربستان ازخلاقیّت وتولید خبری نیست آنجامصرف کننده است آن هم به قیمت دلارهای نفتی ومعلوم نیست اگرمردم عربستان درآمد حج علی الخصوص عمره مفرده را نداشتند با پایان یافتن ذخیره های زیرزمینی نفتی درآینده چه می کردند. زیرا آنچه احساس می شودکّل درآمد نفت سعودی به صورت کالاهای وارداتی ازآب مصرفی گرفته تا آخرین هواپیماهای جت وغیره بهجیب کمپانی های مختلف غربی واستثمارگران سرازیرمی شود وبه قیمت فقیرشدن هرچه بیشتر مردم عربستان درطول سنوات متمادی باعث گنده شدن کشورهای غربی می شود.
روز یکشنبه 19/5/76
از ساعت 9 الی 10 بعدازظهر جلسه ای با حضوربرخی اززائران وروحانیان کاروان درهتل تشکیل شد ودراین جلسه پیرامون فضیلت طواف خانه خدا وقرائت قرآن واقامه نماز بحث مفصلی صورت گرفت . درضمن حاج آقا ملکیان پیرامون تاریخچه بنای کعبه وسیرتحوّلات ساختمان آن ازآغاز تاکنون ، ارکان مختلف کعبه ، مقام ابراهیم وفضیلت آن ، هجراسماعیل ومقام ارزشمند مستجاروحطیم ، حجرودیگراماکن مقدّسه درون مسجدالحرام صحبت نموده ونکات تاریخی ، فرهنگی ومذهبی را یادآورشدند درضمن ایشان به فضیلت اقامه نمازهای مختلف ازجمله نماز جعفرطیّارونمازامام زمان (عج ) وچگونگی آن مطالبی را ارائه کردند که امید است با فیض گیری ازمسجدالحرام خداوند دعاهای همگان را مستجاب فرماید ان شاء ا...
روز دوشنبه 20/5/76
طبق برنامه ریزی قبلی امروز ازساعت 5/6 صبح کاروان عازم بازدید ازکوه ثور ، کوه نور( جبل النور) ، عرفات ، منی ومشعرالحرام شدیم . راس ساعت مقرّرالبته مثل همیشه با کمی تاخیر وسیله دوسه نفری که هیچگاه به نظم وترتیب عادت ندارند ووقت دیگران برایشان ارزشی ندارد ودرجامعه ما نیزکم نیستند چنین افرادی ، سه دستگاه اتوبوس پس ازصرف صبحانه حرکت کرد. حدود ساعت 55/6 دقیقه به پای کوه ثوررسیدیم ، کوه توروبه تبع آن غارتوراز اهمیّت تاریخی خاصی برخورداراست . زیرا پیامبراسلام به اتفاق ابوبکر درزمان هجرت مخفی ازمکّه به مدینه درسـال 13 بعثـت بـه ایـن غارپناه بردند وبرادران اهل تسنّن مصاحبت ابوبکر دراین سفررا نشانه وفضیلتی برای او می دانند . به هرحال مخالفان با همه ردیابی نتوانستند به حضورپیامبردراین غاراطمینان پیدا کنند.زیرا به اراده خداوند تارعنکبوتی سدّ رؤیت مخالفان پیامبر خدا شد واورا محافظت کرد. راه دارالامراء تا محّل کوه تور با اتوبانهای زیبایی وصل ودراین قسمت شهر نیزتا حدّی به پرورش درخت وتوسعه فضای سبزباهمه خشکی هوا توجّه شده است .
حدود ساعت 20/7 دقیقه پس ازدیدن کوه ثور عازم عرفات شدیم ،درمورد سرزمین عرفات وفضیلت آن مطالب بسیاری گفته شده است وازجمله اینکه پس ازخروج آدم ازبهشت وسرگردانی طولانی مجدداً دراینجا با حوا به هم رسیدند ودرمحل مشعریا مزدلفه مراسم عروسی برقرارکردند وبه تعبیری دیگرمناسک حج وسیله ابراهیم خلیل الرحمان دراین محل بیان گردیده ، به هرحال سرزمین مقدّسی است که مورد احترام کلیّه فرق اسلامی است . منطقه عرفات را نسبت به سنوات قبل خوب به آن رسیده اند. غرس نهال وایجاد فضای سبزازاقدامات خوب دولت است منطقه به طرز زیبایی خیابان بندی وبازسازی شده است . مسجد ثمره ازمساجد مورد احترام مسلمانان است مسجدبسیاربزرگی است ولی متاسفانه توفیق درک فیض دراین مسجد به خاطربسته بدون دست نداد. درعرفات صدای رسای امام حسین درروز عرفه ودعای زیبای آن هنوزبه گوش می رسد وبه همه انسانها درطول تاریخ درس حرّیت وآزادی ودفاع ازحق وارزشهای انسانی می دهد. عجبا! بی اختیارآدمی هرچند بی حس درکنارجبل الرحمه متاثرمی شود ودردرون ووجدان آگاه خود با امام حسین میثاقی دوباره می بندد. فرازی ازدعای عرفه امام حسین وسیله معاون کاروان با آوازی حزین قرائت شد وهمگان راحالی بخشید.
ازسطح زمین تا پای کوه که تپه ای بیش نیست پله گذاری شده وتاحدّی صعود رابرای جوانان وافراد میانسال آسان ساخته است . درقسمت بالای جبل النوراعضای کاروان با وضووبی وضو دوگانه ای به درگاه یگانه گزاردند که امید است مورد قبول واقع شود. دست فروشی ها ودوره گردها با جاروجنجال افراد را به سوی خودفرا می خواندند. چند نفرشتررا تزیین کرده بودند برای سواری زائران ویا عکس گرفتن وبالاخره گذران زندگی عربی که باید ازاین راه اعاشه نمایند.
پس از عرفات به سمت منی وقربانگاه رفتیم ساعت حدود 5/9 است به منطقه مشعرالحرام رسیدیم اعمالی که درحج تمتع باید انجام شود وازجمله وقوف درعرفات ومزدلفه وجمع آوری سنگ ریزه به عنوان اسلحه برای مبارزه با شیطان نفس وامروزهمه شیطانهای استعمارگر وسیله روحانی کاروان مفصل توضیح داده شد. البته جملات، بـرخـی تکـراری بـود ولـی درایـن قبیل موارد چاره نیست پس ازدیدن مشعرروانه منی شدیم . قربانگاه را دیدیم . ای کاش مفتیان متحجّرسعودی اجازه می دادند که این گوسفند ، گاوه وشتری که درعیدقربان ذبح می شود به جای سوختن ،کنسرو می شدوبین کشورهای فقیراسلامی نظیرحبشه ( اتیوپی) ، زامبیا ، زئیر... مجانی ویا با بهایی اندک توزیع می شد. زیرا ازیک طرف میلیونها گوسفند ، گاو وشتر ازبین می رود وازطرفی جهانی گرسنه جلوی روی ماست که فرزند شیرخواردردامن مادروباتفاق مادرازگرسنگی می میرند که صحنه های تکان دهنده را ازتلویزیون بارها دیده ولی وجدان بشری هیچگونه نگرانی وعکس العملی نشان نمی دهدزیرا وجدان بشری خواب آلوده شده وجزمنافع خود چیزی نمی بیند. دیگر ازبرادری اسلامی واخوت آن خبری نیست وبه همین دلیل هرکشوراسلامی برای داشتن پناهگاه به دامن کشوری استعمارگرپناه برده است واگرملّتهای مسلمان نجنبند وحرکتی نکنند باید شاهد دنیایی تارتروسیاه ترازاین باشیم .
دراین قسمت ازبازدید حدود ساعت 10 به دیدارشیطانهای بزرگ وکوچک رفتیم که سمبلی ازهواهای نفسانی خودمان است. یکی هوای نفس اودر گرویک ماشین خارجی ودیگری بیشتر، هوای نفس دیگری با مسؤولیّتی هرچند کوچک ، ودیگرانی برای قیادت خود برمنطقه ای وسیع ازجهان تلاش می کنند. بالاخره هوای نفس ، هوای نفس است کیفیّت آن فرقی ندارد. کمیّت ها ممکن است متفاوت باشد. هواهای حرص ، طمع ، مردم آزاری ، عدم قناعت ،زیاده طلبی ، فزون خواهی ، آزاردیگران ، فخرفروشی و... همه شیطانهای بزرگ وکوچکی است که درنهادماقراردارد وباید این هواهای آلوده به شیطان را ازخود دورکنیم والاّ زدن چند سنگ ریزه به دوست مشترکمان ! وکسی که پیروی اوراپذیرفته وطوق محبّت وارادت اورابه گردن نهاده ایم ، دردی را دوانمی کند! وفلسفه اصلی نفی هواهای نفسانی است .
سپس عازم «کوه حرا » شدیم . حدود ساعت 30/10 دقیقه درمنطقه حرابودیم که درسنوات اخیربا ایجاد خیابانهای متعدد واتوبان وقصرهای چند طبقه ای برای پذیرایی ازحجاج به طرززیبایی احداث شده است . کوه حراازنظرمسلمانان اوّلین جای مهبط وحی است وجبرئیل اوّلین باردراین مکان مقدّس برپیامبر(ص) نازل شده است . آنان که توفیق صعود ازکوه ودیدن غازراداشته اند می گویند دقیقاً غارحرامشرف به شهر مکّه است ودقیقاً روبروی کعبه قرارداردوشاید رمزورازی میان عاشق ومعشوق باشد. به هرحال به دلیل گرمی هواکسی برای صعود ازکوه حرا که جبل النورنیزنامیده می شود استقبالی نکرد. نکته ای که فراموش کردم عرض کنم وجود مسجدقدیمی وزیبا که جزء اوّلین مساجداسلامی است ودرمنطقه منی است به نام مسجد خیف که دردامنه کوه قرارگرفته وبه همین دلیل خیف گفته اند ومحلّی است که پیامبرگرامی اسلام (ص) به کرّات درآن حضوریافته وبا معبود به رازونیازپرداخته است . به دلیل بسته بودن مسجد توفیق ادای فریضه نمازفراهم نشد امیداست خداوند درمراسم حج تمتع بعدی این توفیق را عنایت فرمایدان شاء ا... .
پس ازدیدن جبل النوربه سمت گورستان معلی یا ابوطالب که درکنارپل حجون قرارداردحرکت کردیم این گورستان نیزباتوجّه به اینکه درمرکزشهرقرارگرفته چون بقیع زائرنداردوبا آنکه نوسازی شده است مع الوصف مظلوم است . دراین گورستان نیزمانند بقیع مدفن بزرگانی نظیرعبدالمطلب ، ابوطالب ،خدیجه همسرگرامی پیامبر(ص) وقاسم فرزند پیامبرگرامی اسلام (ص) است ولی حکومت وهابی سعودی ازهرعاملی که موجب تقویّت وهمبستگی مسلمانان گرددوبرای آنان ایجاد انگیزه وهدف نماید ترس دارد وخوشبختانه دولت سعودی حتّی ازمرده بزرگانی چون عباس ، عبدمناف و... وحشت دارد. دراین محل زیارت هایی رسیده ،وسیله معاون کاروان باصوتی دلنشین خوانده وبا همه گرمی هوازائران با شورورغبت گرمی هوا را تحمّل می کردند ومشکلی نداشتندزیرا برای رسیدن به کعبه تحمل خارهای مغیلان امری طبیعی است . دراین محل خاطره کشتاروحشیانه دولت سعودی ازحجاج ایرانی درسال 1366 مجدداً تجدید شد وازاین همه قساوت وبی رحمی آن هم نسبت به زائران خانه خدا ودرحرم امن الهی اظهارنفرت وبی زاری شد. نفرین ولعن ابدی شامل حکومت غیرخدایی وسفاک سعودی باد.!آری !اینجا حجون است . پل حجون ، قتلگاه زائران ایرانی ، کسانی که جان برکف برای کیان اسلام و انزجار از کفار واستثمارگران مردانه جان دادند ومرگ ازشهامت آنان خجل شد. اینجاحجون است . اینجا معبرتاریخ است . اینجا حوادث زیادی را به یاددارد که قتل زائران ایرانی آخرین آنها نخواهدبود، همچنانکه اوّلین آنها نیزنبود. اینجاپل حجون ، یادآورتکبیرالله گویان روزششم ذیحجه سال 1366 هجری شمسی است . هنوزبوی خون این کشته شدگان راه عشق ومعبود درسرتاسرپل حجون ونواحی اطراف آن به مشام می رسد. خونی که سند رسوایی وهابیّون سعودی شد. خونی که استثمارگران ونوکران حلقه به گوش آنان را بیش ازپیش رسواکرد. عجبا! درحرم امن الهی ومدّعیان خادمات حرمین الشریفین مسلمانان بی دفاع را به جرم برائت ازمشرکان فقط به جرمبرائت ازکافران واجرای فرمان الهی به گلوله های تهیه شده ازدلارهای نفتی می بندندوآنان را به خاک وخون می کشند. اف برشما ای نوکران سرسپرده استعمارکه موجودیت تان درگرونوکری بیگانه وپشت به ملّت است . راستی اگرذره ای ازحمیّت عربی را آل سعودداشتند بیش ازاین بایستی حرمت آزادگان وافراد ایرانی رانگه می داشتند. راستی خیلی وقاحت وبی شرمی می خواهد که زائرخانه خدارا درحرم خدا آن هم درماه حرام وایّام برگزاری کنگره عظیم حج درآستانه بت غرب قربانی کنند. باهیچ منطقی ودرهیچ زمانی این جنایت آل سعود فراموش نخواهدشدوچون لکه ننگی بردامن تاریخ عربستان باقی خواهدماندو لعن ونفرین ابدی آیندگان را درپی خواهدداشت . اینجاحجون است ، تاریخ قضاوت خودرا درحادثه قتل عام زائران ایرانی خواهدنمود. کسانی که جرمشان دفاع ازحریم اسلام وقرآن بود. جرمشان مخالفت با دخالت ونفوذصهیونیستهای غاصب است .جرمشان اصالت بخشیدن به ملّتهای اسلامی تحت سلطه بیگانهاست ودریک کلام جرمشان حق گویی وحق طلبی ودفاع ازمظلومیّت قرآن وکعبه است . اینجا حجون است هنوزپل حجون ، قبرستان ابوطالب ونواحی اطراف ازعطرخون شهدای مکّه عطرآگین است . بوی خوش آن همه شیفتگان راه استقلال وآزادی را سرخوش دارد. پل حجون شاهدحادثه ای خونباراست واین خونها که ثمره آن پرورش نهالی برومند ازحق وعدالت است تا ابدباقیخواهدماند ودیریا زود ملّت تحت ستم حکومت جابرآل سعود ازثمرات نیکوی آن بهره مندخواهدشدوآن روزچندان دیرنیست . « ان تنصرالله ینصرکم ویثبت اقدامکم »
حدود ساعت 35/1 دقیقه اتوبوسها زائران را دردرب دارالامراء پیاده نموده وزائران برای استراحت ، تجدیدوضووآماده شدن برای شرکت درنمازاوّل وقت ظهر به اطاقهای خود پناه بردند به امیداینکه ازخرمن پرفیض خدایی لااقل توشه ای چیده باشیم ان شاءا...
ازساعت 9 شب جلسه ای به مناسبت ولادت با سعادت امام حسن عسگری (ع) درهتل تشکیل شد. دراین جلسه حاج آقا ملکیان وحاج آقا یزدی طی بیانات مبسوطی آرزو نمودند که حج عمره همگان مقبول درگاه احدیّت باشد. درضمن دربین جلسه اززحمات رییس ومعاون ومسؤولان هتلهای مدینه ومکّه درخدمت به زائران حج اظهارتشکرّ وقدردانی گردید.
ریاست کاروان نیزضمن طلب حلالیّت وعذرخواهی ازکاستی هانکاتی را درمورد تحویل به موقع بارو حرکت روز چهارشنبه به سوی جدّه ، مطالب لازم را یادآورشدند.
ضمناً درهمین جلسه خاصه ً ازتلاشها وزحمات مجدّانه وپیگیری های مستمرحاج آقا ابطحی که نتیجه آن این سفرروحانی برای بیش از هفتاد نفر ازاعضاء هیات علمی وکارکنان دانشگاه صنعتی مالک اشتر وخانواده آنان بودسپاسگزاری وتشکرّشدکه امیداست این زحمات ذخیره ای برای آخرت آنان بوده ودرپیشگاه خداوند مناّن ماجورباشند. ان شاء ا...
درپایان با مداحی اهل بیت وسیله معاون کاروان جلسه خاتمه یافت .
روزسه شنبه 21/5/76
امروزه وامشب آخرین شب اقامت درمکّه مکرّمه است . روزوساعات وداع که خیلی دردناک است .
توان به هجرتوآسان وداع جان کردن ولی وداع توآسان نمی توان کردن
فلاسفه صدایی که درموقع شکستن شی ء شنیده می شود راناله فراق وجدایی ازاصل می دانند. واقعاً ازاصل دورشدن خیلی جانگدازاست . سالها انتظارکشیدیم تا توفیق درک فیض زیارت خانه خدا راپیداکردیم واین روزهاچون برق جهنده گذشت وشاید ازبخت بدنصیبی هم عایدنشده باشد. ولی به کرم ولطف وفضل خداوند امیدداریم ورجاء واثق داریم که ازدرگاه اونا امید برنخواهیم گشت .
امروزهمه زائران دچارالتهاب شدیدی هستند پولها تمام شده ، امّا آرزوهای دورودرازونامحدود هنوزباقی است . هنوزباتاثردراین آخرین ساعات اقامت درمکّه چشمها به اجناس خیره کننده بازاردوخته شده است . درضمن التهاب خرید واصراربرای تمام شدن بقیه موجودیها وجوددارد که گاهی وجدان درونی نهیب می زند.
ازبازارسری به مسجدالحرام می زنیم درخوف ورجاء هستیم آیا دست خالی برمی گردیم ؟ آیا استغاثه ها ودعاهای نیمه شبان اثرداشته است ؟ آیا کریمی چون خداوند بزرگ ومستغاثی چون اومارابی بهره می گذارد؟نمی دانیم همین قدرمی دانیم که چشم انتظاربه لطف وعنایت اوییم وبس !
امشب آخرین شب دلدادگی است لحظات چون شب وصال سریع می گذرد زودتر ازآن چه تصوّرکنی همه با خدا مشغول رازونیازند. گاهی نمازشب ، گاهی تلاوت قرآن ،گاهی گردخانه دوست وسرسپاری برآستانش وتجدید عهد ومیثاق با این یگانه یگانه ، گاهی درحسرت فراق ودوری ، گاهی حضوردرهجراسماعیل ونمازو... به هرحال چه بخواهیم وچه نخواهیم لحظات گذشت وهنگام جدایی ازسرزمین وحی است هنگام جداشدن ازخانه ابراهیمی است باید با همه یادگارهای این سرزمین مقدّس که فریاد توحید سرمی دهد خداحافظی کرد. ما با خدانمی توانیم وداع کنیم اوازرگ گردن به ما نزدیکتراست چه کنیم جزسوختن وساختن وعذرتقصیرآوردن .
ساعت 11 بعدازظهر زائران اثاثیه خود را تحویل ، اتومبیل بارمی دهند همه با یک ساک خالی آمده ایم واینک با همّت دنیاییمان با چهاریا پنج ساک حداقل برمی گردیم نمی دانیم که آیا ساکهای ذخیره آخرتمان نیزپرولبریزاست وبه زوربسته شده یا کماکان تهی وخالی است وشاید خالی تر ازهنگام عزیمت ازایران !
درموقع تحویل بارکسی به کسی نیست نوعی محشرکبری است دراین هنگامه نه پیرکسی را می شناسد ونه جوان ، همه درفکراین هستند که بارهایشان درجای مناسب قرارگیرد وبس ! واقعاً مواردی نشانه های کوچکی ازقیامت راشاهدیم وآن دراین موقع وزمان ترخیص ازگمرگ وتحویل گرفتن بارها و... !
روز چهارشنبه 22/5/76
سرانجام لحظات فراق ودوری ازبیت الله فرارسید. برخی بعدازشب زنده داری واقامه نماز صبح جهت تهیّه مقدّمات عزیمت به جدّه درهتل حضوربهمرساندند وبرخی نیزازقبل درهتل بودند. پس ازصرف صبحانه که معمولاً زودتر اززمان تعیین شده سروگردید وانتقال بقیه ساکهای کوچک وبزرگ به سالن هتل درب خروج به تدریج برای سواربه اتوبوسهای تعیین شده به خارج ازهتل راهنمایی شده ودراتوبوسهای مربوط به خود سوارشده ومنتظرحرکت بودیم . لازم است توضیح دهیم که اثاثیه مسافران شب قبل وسیله اتوبوس مخصوص انتقال باربه جدّه عزیمت کرده بود ومااثاثیه خود را درجدّه تحویل گرفتیم وبازتخلیه بارها وتلاش افراد فقط برای پیداکردن اثاثیه خود محشری به پاساخته بود. دراینجا نیززنان پیروبی سرپرست وخانمهای جوان مجرد بلاتکلیف وسرگردان بودند که کمترحاجی زائری حاضربه کمک به این افراد بودکه واقعاً باعث تاسف است چون ساعتی پیش ازخانه خدا دورشده ایم همه ایثارها ، گذشت ها ، محل مسائل ومشکلات مردم که سرلوحه کارپیامبراسلام است به بادفراموشی سپرده شده است ولی بازهم جوانمردانی درکاروان بودند درسنین مختلف که به کمک این عده از افراد وسالمندان کاروان شتافتند خدابه ایشان اجردهد.
ساعت 15/7 دقیقه داراالامراء را به قصد فرودگاه جدّه درپنج دستگاه اتوبوس مجهزترک گفتیم ولی با خانه خدا وداع نکردیم یعنی دلمان نیامد که وداع کنیم زیرا انتظارداریم بازهم سعادت رفیق راه شود وتوفیق زیارت خانه خدادست دهد.
ساعت 30/8 درفرودگاه ازاتوبوسها پیاده شدیم وبه همان ترتیبی که گفته شد اثاثیه را ازاتوبوس بارتخلیه کرده وهرکدام برای حضوردرمحلّ تحویل باروکنترل پاسپورت ازیکدیگر سبقت می گرفتیم . اینجا دیگررییس ، مافوق ومادون ، روحانی وغیرروحانی مطرح نیست هرکسی درفکرکلاه خود است که باد نبرد. یکی ازدیدنی های اتوبان مکه به جدّه احداث پل بسیارزیبایی است که به صورت رحل قرآنی ساخته شده ولی کمتر کسی به آن توجهّ دارد.
کنترل گذرنامه ها به موقع انجام شد. بارها تحویل گردید وافراد حدود ساعت 30/10 به سالن ترانزیت هدایت شدند برخورد ماموران فرودگاه نسبتاً خوب بود ودرمواردی ازبرخورد برادران ایرانی بهتر.
نماز ظهر روز چهارشنبه 22/5/76 درسالن فرودگاه جدّه به امامت حاج آقا ابطحی اقامه شد. درمدّت توقف درسالن فرودگاه زائران ازغرفه های فروش فرودگاه دیدن کردند. قیافه ها جالب بود بعضی بی توجهّ بودند بعضی دنبال ریال سعودی بودند برای خرید بعضی از اقلام وعدّه ای متاسف ازبی پولی ولی نرخ ها چندین برابربود واین طبیعت همه فروشگاههای فرودگاهاست .
حدود ساعت 30/1 بعدازظهر ازبلندگوی فرودگاه زائران برای سوارشدن به هواپیما دعوت شدند. خوشبختنانه پروازهای خارجی هما برخلاف پروازهای داخلی که معمولاً بین چند دقیقه تا چندساعت تاخیردارد بموقع انجام شد. درهواپیما ناهاربه زائران داده شد ودقیقاً پس از30/2 دقیقه پرواز ، هواپیما درساعت 45/6 دقیقه به سلامتی وآرامی درفرودگاه اصفهان به زمین نشست همه برای پیاده شدن عجله داشتند . دوباره برای تحویل باردرفرودگاه وعبورازقسمت کنترل پاسپورت وگمرک محشری به پابود، کسی به کسی نبود، متاسفانه امکاتی نظیرچرخ دستی درفرودگاه اصفهان نسبت به فرودگاه جدّه خیل کمتربود وخیلی ازمسافران که معمولاً دراین قبیل مواردزرنگی ندارند کلاهشان پس معرکه بود وباید اثاثیه خود را که معمولاً سنگین بودتامسافت زیادی حمل کنند که باید دراین مورد هواپیمایی دقّت بیشتری مبذول دارد.
اثاث مسافرین بدون هیچگونه بازدید وبررسی ازگمرک عبورکردوبه همه دلهره ها ونگرانی ها خاتمه داده شد. حداکثرهمه زائران ساعت 30/8 تا 9 بعدازظهرمحوطه فرودگاه را به سوی منازل خود ترک کردندالبته تعداد زیادی ازبستگان نزدیک زائران به استقبال آمده بودند. فرزندان با اهداء دسته های گل مقدم والدین را گرامی می داشتند وبوسه های گرم بود که از سراشتیاق رد وبدل می شد وواقعاً دیدارمادران وفرزندان به خصوص کودکان خردسال پس از 15 روز دوری وجدایی دیدنی بود وگاهی تاثربرانگیزبه هرحال عمرصفر پس از 15 روز با همه خاطرات شیرین وفراموش نشدنی آن خاتمه یافت . به امید اینکه بهره ای وافی ازاین سفرروحانی گرفته باشیم واینسفربرای ما دانشگاهیان درجهت اعتلای سطح فرهنگی مذهبی وانتقال این فرهنگ به دانشجویان که مدیران آینده صنایع دفاعی کشورمی باشد مؤثرباشد ان شاء ا... وبه امید اینکه ازبرکت انفاس قدسیه ائمه مظلوم بقیع جزء زائران واقعی خانه خداباشیم نه اینکه خدای ناکرده « ما اکثرالعجیج واقلّ الحجیج » باشیم وامیداست برخلاف نظرسعدی شیراز ازاین سفر تحوّلی اساسی درما ایجاد کرده باشد نه اینکه رفت وبرگشتمان تفاوتی درما ایجاد نکرده باشد. به هرحال جا دارد درپایان این مقال باردیگراززحمات وتلاشهای مؤثرحضرت حجه الاسلام والمسلمین حاج آقا ابطحی ریاست محترم عقیدتی سیاسی دانشگاه که بانی خیر این سفر روحانی بودند تشکّروسپاسگزاری گردد وبه امید اینکه درپیشگاه خداوند منّان ماجور باشند. ان شاء ا...
این سفر ، سفر فوق العاده خوبی بود. سفری است که قطعاً اثر سازندگی دارد ومدتها اثر آن باقی می ماند. با کمال مسرّت دراین سفرروحانی تعدادی ازاعضای محترم هیات علمی نیزحضوردارند که با توجه به رسالت استاد ومعّلم ونفوذ اودرجوان ونوجوان چنانچه خوب ازثمرات پویای حج درفرصتهای مناسب درکلاس ودربرخورد با دانشجویان استفاده شود دراعتلای روح معنّویآنان وساختاروشکل گیری منش آنان تاثیر به سزایی خواهدداشت . باید فضای عطرآگین اقامه نمازجماعت دراوّل وقت شرعی را برای آنان تشریح کرد. باید جای جای مکّه وبه ویژه مدینه راکه تاریخ پرباروپرفرازونشیب اسلام ومذهب شیعه است برای آنان بازگو وتجسّم نمود. باید ازغربت بقیع وغربت ائمه بقیع وزهرای مرضیه علیها السلام بیشتر گفت وگفت .
اگرچنین کردیم وباتوجّه به حضوربیش از چهل نفر ازاعضای هیئت علمی دراین سفرالهی وملکوتی وتاثیرگذاری این سفر براین عزیزان واستفاده ازبرداشت وتجربه هایی که اساتید عزیزکسب کرده اند می شود برای دانشجویان استفاده برد. آن وقت است که فضای معنوی لازم حاکم می شود ودانشجویان با این آشنایی ازطریق اساتید سیرمعنوی درفضای پرنورمکّه ومدینه خود را آنجا احساس وتوشه خواهندگرفت .
اینک جهت مزید استحضارخوانندگان ذیلاً اشاره ای به مدینه منّوره ومکّه مکرّمه واماکن مقدّس این دوشهرزیارتی واصطلاحاتی که مرسوم مناسک حج است به صورت خلاصه ارائه می شود:
1ـ مکّه معظّمه
وجه تسمیّه مکّه که گویا لغت بابلی است به معنی خانه است وچون کم آب وآب را می مکد مکّه گفته اند. برخی مکّه را ازمکّا دانسته اند چون هرکس درآن شهر ظلم کند اورا هلاک بنمایند. مکّه را ام القّری گفته اندچون اوّلین نقطه ای است که خشک شدوقابل روییدن نبات وپیداشدن حیوان گردید. بلدالامین نام دیگرمکّه است زیراهرکس بدان نقطه روی نهد ایمنی دنیا وآخرت یابد.
2ـ کعبه
چون دارای اضلاع مربع ومکعب است آن را کعبه گفته اند ونیزبه دلیل آنکه بلندتر وبرتر ازامکنه زمین است آن را کعبه نامیده اند وطول جغرافیایی آن 78 درجه وعرض جغرافیایی آن 23 درجه و21 درجه زیرنقطه راس السرطان قراردارد و279 پا ازسطح دریای احمرارتفاع دارد.
مسجدالحرام درطول تاریخ بنای خود تاکنون توسعه زیادی یافته وهرحکومتی هم به دلیل نیازوهم به خاطرافکارعمومی مسلمانان گامهای مؤثری درتوسعه ـ احداث وترمیم این بناداشته است وساختمان فعلی مسجدالحرام که درحال حاضربیش از 25 باب داردجوابگوی تعداد زائران فراوان کشورهای اسلامی می باشد واقدامات مؤثری درجهت تاسیس امکانات رفاهی حجاج برداشته شده است .
داخل کعبه آنچنانکه نوشته اند ( خود ندیده ام ) فضایی مسقف ومربع که سه ستون چوبی بسیارضخیم ازچوب عوددارد به قطریک چهارم متروفقط یک باب دارد آن هم مجاور حجرالاسود ومحراب که مقابل آب زمزم قرارداد.
ارتفاع وطول وعرض کعبه :
الف ) طول کعبه ازجهت شرقی 58/11 متروازجهت غربی 93/11 وازجهت حجراسماعیل با جهت شامی 22/10 وازجهت یمینیّه مابین رکنین 13/10 وارتفاع کعبه 15 متراست .
پرده کعبه : اوّل کسی که به شهادت تاریخ برخانه کعبه پرده کشید اسعدحمیری ازپادشاهان تبّع بود درطول تاریخ این پرده هرسال ازبیت المال مسلمین تهیه وقطعات پرده قبلی بین مردم تقسیم می شود.
شستشوی کعبه با گلاب است وشستشوی با گلاب اززمان خود پیامبر اکرم علیه السلام آغازشده وتاکنون استمراردارد.
خزانه کعبه گویا اززمان حضرت ابراهیم دروسط درون بیت به صورت چاهی خزانه ای بنا کرده بودکه هدایای مردم برای تعمیرونوسازی کعبه درآن نگهداری می شده است .
3ـ دیوارمسجد الحرام :
کعبه درصدراسلام فاقد دیواروحصاربوده است ولی درسال 17 هجری برای توسعه آن به حصارکشی اقدام شده است وحالت کنونی مسجدالحرام مربوط به قرن نهم هجری است به جزپایه های جدیدی که به جای پایه های قبلی احداث شده است .
4 ـ مقام ابراهیم :
« واذن فی الناس بالحج یاتوک رجالاً وعلی کل ضامریاتین من کل فج عمیق » سوره حج ایه 27
ازاین آیه شریفه معلوم می شودکه مکّه بلندترین زمینهای روی کره خاک است ومحاذات بیت المقّدس وعرش الهی است .
مقام ابراهیم جایی است که ابراهیم خلیل برآن سنگ پانهاد وهم اکنون جای رد پای ابراهیم برآن سنگ باقی است وهرحاجی باید نمازطواف عمره وحج تمتع ونمازطواف نساء را هرچه نزدیکتر درپشت این مقام به جاآورد واین سنگ امروز درمحفظه ای شیشه ای که دارای قابهای طلائی است روبروی درب خانه کعبه قرارگرفته است .
5 ـ هجراسماعیل :
پشت خانه کعبه قرارگرفته وحاجیان درموقع طواف ازبیرون هجربه گردبیت طواف می نمایند واین نشان ازتقّدس این مکان دارد که درواقع جزء کعبه محسوب می شود وگویند قبرحضرت اسماعیل وحضرت هاجر وتعدادی ازپیامبران درهجراست وناودان طلا دربالای آن قرارگرفته که درهنگام نزول باران آب پشت بام کعبه از طریق این ناودان به هجرمی ریزد ولی اخیراً با تعبیه لوله فاضلاب آبی ازاین ناودان به هجرنمی ریزد.
مطاف کنونی همان است که اززمان ابراهیم خلیل وپیامبر گرامی اسلام علیه السلام بوده است وآن حدّی که فعلاً مراجع بزرگوارشیعه اصراربه انجام طواف واجب درآن محدوده را دارند.
6 ـ حجرالاسود:
دررکن جنوب شرقی کعبه ازخارج سنگی به نام حجرالاسود که مبدا طواف است نصب شده واکنون همانطورکه اشاره رفت ازسطح زمین 50/1 مترارتفاع دارد ورنگ آن اکنون قهوه ای خوش رنگ است این سنگ درسنوات اخیرشکسته وچند قطعه شده ودرسال 1390 هجری روپوشی ازنقره خالص ساخته وقسمت بیرونی حجر را پوشانیده است محاذی شهرهای حجاز ، اردن ، هند وچین واسترالیا
رکن شمال شرقی : معروف به رکن شامی وعراق محاذی سرزمینهای حجاز وعراق وچین ولیبریا
رکن شمال غربی : معروف به رکن غربی محاذی اوّلیهاروپا وآستانه مصر
رکن غربی جنوبی : معروف به رکن شمالی محاذی بلاد آفریقا ،بحراحمروبحراخضروغیره است .
7 ـ سعی صفا ومروه :
حرکتی که حاجیان برای ارج نهادن به تلاشهای هاجر مادرحضرت اسماعیل ازصفا شروع وهفت دوره بین صفا ومروه انجام ونهایتاً به مروه ختم می شودواین عمل درحج تمتع وعمره مفرده بعدازطواف اوّلیه انجام وسپس عمل تقصیر( کوتاه کردن موی یا ناخن ) انجام می شود.
8 ـ مستجار :
مستجاردرضلع مقابل درب کعبه دقیقاً قرارگرفته وهمچنین محلّ مکان ورود وخروج فاطمه بنت اسد است . این محلّ پناه بردن به خداست وبه همین دلیل مستجارگفته شده است .
9ـ ناودان طلا :
کعبه درآغازامرسقف نداشت ولی درزمان ابراهیم خلیل برای آن سقفی ساختند وناودانی درهجراسماعیل نصب کردند که باران رحمت ازآن جاری می گرددولی اینک حکومت سعودی آب پشت بام کعبه را به داخل فاضلابهایی که نصب کرده اند جاری می نماید. نصب این ناودان که درآغازچوبی بوده به تدریج به شکل فعلی درآمده سابقه تاریخی دارد که باید به کتبی که دراین مورد تهیه شده مراجعه نمود.
10ـ شارذروان :
جدارکعبه است که پایه آن درحدود چهل سانت برآمدگی دارد وجزء اصلی بیت ا... نیست . محراب درحال حاضرروبروی درب کعبه با علامت سنگ مرمرمحرابی را مشخص کرده اند که امام جماعت درآن محل به اقامه نمازمی پردازد.
11 ـ مشعرالحرام :
دراین مکان مقدّس شعائراسلامی برپاداشته می شود ومسجد مزدلفه دراین سرزمین است ودرمعنی کلمه مزدلفه گفته شده ( شب را به صبح رسانیدن ) مشعرالحرام بین منی وعرفات است وباید زمان مقدّس بین الطلوعین درمشعردرک شود.
چه مبارک سحری بودوچه فرخنده شبی وندران شب که به من تازه براتم دادند
شب مردان خداروزجهان افروزاست روشنان را به حقیقت شب ظلمانی نیست
12ـ مدینه طیبه :
شهرمقدّسی که مرکزولایت است وبیش از 14 قرن مطاف میلیونها مسلمان عاشق ودلسوخته ، نام قدیمی آن یثرب است وپس ازهجرت پیامبر مدینه النبی نام گرفت .
13 ـ مسجدالنبی :
خانه ومسجددربدایت امردریک حیاط بوده خانه درطرف راست مسجدقرارداشتهخ وازخانه دری به طرف مسجدداشته است اندک اندک که زوجات رو به فزونی گذاشته 9 اطاق محقّروکوچک مجاورهم ساخته شد وفضای مسجدازخانه جداگردید. درجنوب مسجدسایبانی بزرگ ساختند که مهاجرین ازشدّت حرارت آفتاب درآن جا گرفتند وآسایشگاه آنها شد وبعد به صورت صفه که محل اقامت اصحاب صفه بود تبدیل گردید. پس ازرحلت پیامبروتاسال 91 هجری حجرات زوجات پیامبربه تدریج به مسجد افزوده شد.
مساحت مسجدرسول ا... براساس آخرین اطلاعات 16327 مترمربع است که دارای 222 ستون زیبا باسرستونهای فلزی است . مسجدالنبی دارای شش باب :
1ـ باب السّلام درشرق
2 ـ باب الرحمه درشرق
3ـ باب جبرئیل درمغرب
4ـ باب الشاد درمغرب
5 ـ باب الحزن درجنوب
6 ـ بابت التوسّل درجنوب
اکنون بابهای دیگری نیزبه نام بقیع و... وجوددارد.
ضمناً چهارباب اوّل ازاین شش باب درزمان پیامبرعلیه السلام بازشده است .
مسجدالنبی درسنوات اخیربا توجّه به نیازی که به دلیل افزایش جمعیّت مسلمانان وزائران پیامبراسلام به طرز زیبایی توسعه یافته وکلیّه امکانات رفاهی لازم درآن تعبیه شده است والحق بنایی است شکوهمند که می تواند جوابگوی نیاززائران درایّام حج تمتع باشد.
14 ـ روضه منوّره نبوی :
درقسمت مشرق مسجدقرارداردومحّل اجابت دعاست وبه قولی بین محراب ومنبرپیامبر(ع) که همان روضه نبوی است ، قبرگمشده زهرای اطهر(س) قرارداردوشیعیان اصرارعجیبی دارند که دراین قسمت به رازونیازبه درگاه یگانه پردازند وبا آه وناله وزاری درونی عقده گشایی نمایند.
15ـ محراب :
محراب اوّلیه مسجدبه محاذات روضه وقبرمنوّرپیامبر(ص) است ولی غیرازاین،شش محراب دیگردرمسجدوجودداردبه نامهای محراب عثمان ، محراب حنفی ، محراب تهجّد ، محراب فاطمه زهرا ومحراب شمالی ( که اکنون مشایح حرم درآنجا نمازمی گذارند) وبرخی ازاین نامها اکنون تغییرکرده است .
16 ـ منبرپیامبر( ص ):
ابتداتکیه گاه پیامبر(ص) ستونی ویادرختی بودکه حضرت افاضات الهی ـ علمی می نمودولی بعداً وسیله فرزندیکی ازصحابه منبری باسه پله ازچوب ساخته شدومنبرفعلی جایگزین منبرقبلی پیامبر(ص) است .
17ـ ماذنه :
جایگاهی که بلال حبشی مؤذن بزرگوارپیامبر(ص) اذان می گفتند واکنون محّل آن درنزدیکی منبرپیامبر(ص) مشخص است .
18ـ مرقدمطهرپیامبر(ص) :
به اتفاق کلیّه مورخین محّل دفن بدن مطهرپیامبر(ص) حجره عایشه می باشد. درب این حجره تازمان عبدالملک مروان بسته بود. درطول تاریخ اسلام وبرای تبرک وتیّمن اقداماتی درجهت توجه به آستان ملکوتی پیامبراسلام (ص) مبذول شده است واینک نیزمسلمانان به ویژه شیعیان ازنزدیک شدن به مرقد مطهر آخرین فرستاده الهی محروم ومتاسفانه عوامل سعودی رفتاربدی را نسبت به کسانی که عاشقانه وبرای آستانبوسی نزدیک می شوند معمول می دارند وبرای حفظ وحدت نیزتاکید شده که شیعیان ازانجام حرکات واعمالی که به نظربرادران اهل تسنّن موجب وهن است خودداری نمایند ولی این نصایح برای پروانه ای که عاشق شعله های شمع است وتافداکردن جان برای رسیدن به حرارت دوست تلاش می کند فایده ای ندارد زیراهیچ چیزی نمی تواند مانع و رادع رسیدن محبوب به معشوق گردد.
19ـ بقیع :
قبله آمال شیعیان جهان ونمونه بارزمظلومیّت اهل بیت عصمت وطهارت که علاوه برچهارامام معصوم که درآن مدفونند وعلاوه برقبرگمشیده زهرا مرضیه (ص) (بنابرقولی ) مدفن هزاران صحابه وتابعین ورجال وشهدای اسلام ، زوجـات پیـامبـر، حضـرت اسمـاعیـل فـرزنـد امام جعفرصادق (ع) عباس عمومی پیامبر، فاطمه بنت اسد ، ام البنین ، قبوردختران پیامبر(ص) ، قبرعقیل ، عبدالله بن جعفرطیارودیگرمهاجرین وانصاروعلماء وبزرگان درطول تاریخ پرباراسلام است که اینک غریب وبدون شمع وچراغ دل هرصاحب حسّی را تکان می دهد ودردی جانکاه درقلوب همه انسانهای آزاده جهان ایجادمی کند.
20 ـ مساجد مکّه :
1ـ مسجدالحرام که مطاف میلیونها مسلمان جهان است .
2ـ مسجدبیعت اسحاقی با پیامبر(ع) که به نام مسجد حرس هم معروف است ودرمقابل مسجد شجره مدینه است .
3ـ مسجدخیف یا مسجدنبی که بزرگترین ومحترم ترین آنها بعدازمسجدالحرام است ودردامنه کوه درشمال صفا ومروه بیت قرارگرفته است .
4ـ مسجدتنعیم درکنارکوه تنعیم که زائران بعضاً برای انجام مناسک حج عمره مفرده برای خود ویا نیابت ازدیگران درآنجا محرم می شوند.
5 ـ مسجدجعرانه مکه پیامبر(ص) به نقلی درآنجا احرام عمره بسته اند.
6ـ مسجدفتح مکه درفتح مکّه نمازشکردرآنجا خوانده شده است .
7ـ مسجدجن که به قولی سوره شریفه جن دراین مسجدبرپیامبر(ص) نازل شده وجنیان دراین محل اسلام آوردند ودرمقابل ، قبرستان ابی طالب است .
21 ـ مساجدمدینه :
1ـ مسجدقبا : درشش کیلومتری مدینه که نخستین مسجداست که وسیله پیامبر(ص) بنا شده
2ـ مسجدجامع نبوی
3ـ مسجدقبلتین : درشمال غربی مدینه
4ـ مسجدفتح یامسجداحزاب : به پاس پیروزی مسلمانان درجنگ احزاب وغلبه مولاعلی (ع) برعمروبن عبدود بناگردیده است .
5ـ مسجداجابه : درشمال بقیع دربالای تلی قرارداشته است .
6ـ مسجدمائده : درشرق مدینه
7ـ مسجدعروه
8ـ مسجد شجره یا مسجدذی الحلیفه : در12 کیلومتری مدینه که محّل میقات پیامبرگرامی اسلام واکثریت قریب به اتفاق ائمه هدی وهمه زائران بیت ا... که ازمدینه عازم مکّه اند می باشد وازمساجدی است که عبادت درآن بسیارفضیلت دارد.
22 ـ حج :
درلغت وفرهنگ اسلام به معنی قصد زیارت خانه خدا ورفتن واجرای مناسک حج درمسجدالحرام است وحج تمتع به معنی عمارت وآبادانی است وبه معنی زیارت وادب واحترام نیزگفته شده است .
23 ـ اقسام حج :
1ـ حج تمتع : برای کسانی است که فاصله آنها تامکه بیش از96 کیلومتراست .
2ـ حج قران : برای کسانی است که فاصله آنها تامکّه کمتراز96 کیلومتراست .
3ـ حج افراد : برای اهالی نزدیک است بدون عمره
24 ـ عمره مفرده :
قبل ازحج تمتع وبعدازحج تمتع ، عمره مفرده ازیکی ازنقاط مشروحه زیرشروع می شود:
1 ـ مسجدجعرانه : بین مکّه وطائف
2ـ مسجدتنعیم : برسرراه مدینه ومکّه در7 کیلومتری مکّه
3ـ حدیبیّه : محلّی است بین جدّه ومکه در48 کیلومتری مکّه
4ـ مسجدشجره : در12 کیلومتری مدینه منوّره برای مردم مدینه
5ـ مسجدجحفه : در64 کیلومتری مکّه برای اهل مصروشام
6ـ یلملم : کوهی دردومنزلی مکّه برای اهل یمن درفاصله 84 کیلومتری مکّه
7ـ قرن المنازل : دهی نزدیک طائف درفاصله 64 کیلومتری مکّه
8ـ عقیق : بیابانی است پهناوردرفاصله 94 کیلومتری مکّه برای اهل عراق ونجد
25 ـ احرام :
برای مردان دوقطعه پارچه سفید بدون دوختی است که به منزله پوشیدن کفن است که رابطه انسان رابا کّل جهان مادّی قطع می کند. یعنی پشت به دنیاکردن وروی به سوی آخرت است .
26 ـ تلبیه :
پاسخ به ندای حق است واین پاسخ واجب وجواب دعوت حق است که اجابت می یابدواطاعت امرمی کند تاصلاحیّت قرب حرم الهی را پیدانماید.
27 ـ طواف :
طواف خانه خداسیرروحی است وسعی آن سیربدنی وحرکت دوری به هفت باربرای محووجودخوددروجودخالق متعال
28 ـ سعی صفاومروه :
به یادکودک تشنه ( اسماعیل ) ومادربینوا ودلسوخته اش ( هاجر) که موجب این سعی وسیرتکاملی شدند وبه منظوراستعانت روحی انجام می گردد سعی سیرمحدوداست درقبال طواف دل که سیرنامحدوداست .
29 ـ استلام حجر:
استلام بیعت بادست راست خداوند است برای ادای امانت ونگاهداشتن پیمان خویش باخدا
30 ـ منی :
به معنی آرمان وآرزو است وچون آرزوهازیاد شودومانع نیل به کمال گرددلذا مقررفرموددرمنی آرزوهای دنیوی را باسنگ رفع کنیم تا برای رشد عقلی مانعی درپیش نداشته باشیم .
31 ـ رمی جمره :
مبارزه با هواهای نفسانی وشیطانی وآماده شدن برای مبارزه با همه بتهای طاغوتی درطول قرون واعصارونفی هرچه طاغوت است ومسلح شدن به سلاح روز
32 ـ قربانگاه دوست :
قربانی رمزفداکاری وازخود گذشتگی درراه دوست است ویک سنّت دیرینه بشری است که به صورمختلف درطول تاریخ انجام شده ومی شود.
33 ـ تقصیر:
پس ازاتمام سعی بین صفاومروه باید عمل شود. یعنی یاموی سررابزند ویاناخن راکوتاه کند وپس ازتقصیرمی تواند ازاحرام خارج شود.
34 ـ وقوف درمنی :
ازظهرتاشب نهم ذیحجه باید درزمین منی حاجیان بیتوته کنند ودرمعنی منی گفته اند ازمنیّه به معنی رسیدن به آرزوهاست وچون دراین سرزمین حضرت اسماعیل وپدرش ابراهیم خلیل ا... به آرزوی خودرسیدند آنجا را منی گفته اند.
35 ـ وقوف درعرفات :
ازصبح روزنهم ذیحجه باید ازراه مشعرالحرام به عرفات حرکت کرد. دراین سرزمین مقدّس است که انسان خداپرست ارتباط خود را با خالق خودمحکم می کند وبیگانه را ازدل می راند که یک قلب جای دومعشوق نیست .
درپایان این نوشتارامیداست توانسته باشم با قلم نارسای خود گوشه ای هرچند کوچک ازفضیلت حج واماکن مقدّسه ویادگارهای ائمه معصومین (ع*) را به رشته تحریرکشیده باشم تا چه قبول افتد وچه درنظرآید؟
باآرزوی قبولی حج وزیارت همه زائران بیت ا... الحرام وعرض التماس دعا.
سیّد محمّد معزالدینی
8 تا 22 مرداد ماه 1376
24 ربیع الاول تا 9 ربیع الثانی 1418